Беларусь згуляе са зборнай, якой адгружала шасцёрку, але рана цешыцца – у 2024-м былi ў 1/4 топ-турнiру, кiпер прабачаў Раналду
Ветэран адолеў рак i вярнуўся.
Да восенi 2025-га ў зборнай Беларусi па футболе не будзе афiцыйных матчаў – таму што яна трапiла ў групу толькi з чатырох каманд у адборы да ЧС-2026.
Таму патрэбныя «таварнякi», i напярэдаднi АБФФ абвясціла першы: 20 сакавіка 2025-га на выездзе ў Душанбэ адбудзецца гульня з Таджыкістанам. 10 гадоў таму з iм ужо гулялi ў Барысаве – i 4 верасня 2014 года Беларуcь першы i пакуль апошнi раз забiла шэсць мячоў за адну сустрэчу, прапусцiўшы толькi аднойчы.
Але цяпер каманды выглядаюць значна блiжэйшымi адна да адной па ўзроўнi – пакуль Беларусь падала, Таджыкiстан вырас у рэйтынгу ФIФА. Раскажам пра будучых супернiкаў больш падрабязна.
Найлепшы час у гiсторыi прыйшоў зусiм нядаўна з трэнерам з Германii
Цяпер Таджыкістан займае 104-е месца ў рэйтынгу ФІФА (Беларусь 98-я), а раней у гэтым годзе дасягаў найвышэйшай у сваёй гiсторыi 99-й пазiцыi. Дайсцi да яе дапамог Петар Шэгрт – этнiчны харват, якi яшчэ ў дзяцiнстве пераехаў у Германiю. 58-гадовы коўч таксама вядомы пад мянушкай «Эйнштэйн» праз знешнасць. У 2010-х ён працаваў са зборнымi Афганiстана i Мальдываў, а ў пачатку 2022-га ўзначалiў новую азiяцкую каманду.
Летам 2022-га Шэгрт вывеў Таджыкістан на першы ў яе гiсторыi Кубак Азii (з 2019-га ён быў пашыраны з 16 да 24 каманд). Для поспеху ў заключным раўндзе адбору хапiла перамог над М’янмай (4:0) ды Сiнгапурам (1:0). Далей каманда харвацкага немца яшчэ i выйграла таварыскi Кубак караля Тайланда – той самы, куды Iгар Крывушэнка вазiў калiсьцi зборную беларускiх клубаў.
У канцы 2023-га Таджыкiстан нядрэнна пачаў адбор на ЧС-2026: згуляў унiчыю з Iарданiяй (1:1) ды разграмiў Пакiстан (6:1). А ў пачатку 2024-га нарэшце адбыўся Кубак Азii – i там каманда Шэгрта выйшла з групы: спачатку згуляла ўнiчыю з Кiтаем (0:0), потым мінімальна саступіла моцнаму Катару (0:1), а ў заключнай гульні на 92-й хвіліне вырвала перамогу над Ліванам (2:1) і пайшла радавацца з заўзятарамi.
Але i гэта было не ўсё – у 1/8 фiнала Таджыкістан прайшоў фаварытаў з ААЭ, якiя спачатку ледзь зрабiлi лiк 1:1 на 90+5-й хвiлiне, але затым ўсё роўна саступiлi ў серыi пенальцi (ВІДЭА). Толькi ў чвэрцьфiнале Таджыкiстан вылецеў, саступiўшы 0:1 Iарданii. Але заняў згаданы 99-ы радок у рэйтынгу ФIФА ды мог потым казаць, што прайграў толькi фiналiстам турнiру – у матчы за золата гулялi як раз Катар i Iарданiя (першы выйграў 3:1).
Адразу пасля турнiру ў Шэгрта скончыўся кантракт – i ў Таджыкiстане не змаглi дамовiцца на падоўжанне. Новым трэнерам зборнай стаў 54-гадовы экс-гулец зборнай Грузіі Гела Шэкіладзэ. З iм каманда прайграла ключавы матч адбора на ЧС-2026 з усё той жа Iарданiяй 0:3 i скончыла шлях.
У складзе старыя знаёмыя, найлепшы бамбардзір, які перамог рак, і брамнік, якi раззлаваў Раналду
Трансферны кошт зборнай Таджыкiстана партал Transferarkt ацэньвае ў 9 млн еўра. Беларуская каманда не так каб нашмат даражэйшая – 12,9 млн. Фарміруюць зборную Таджыкістана ў асноўным гульцы чэмпіянату краiны, шмат iх з мясцовага гранда «Істыклола», які 10 гадоў запар перамагае ў чэмпіянаце.
У складзе ёсць і гульцы з досведам у белклубах – праўда, у дваiх з iх ён мiнiмальны. 28-гадовы апорны паўабаронца Амірбек Джурабаеў у пачатку 2015-га заязджаў у «Шахцёр» – гулец тады праявiў настойлiвасць i сам адсылаў галоўнаму трэнеру каманды Сяргею Бароўскаму вiдэанарэзкi сваёй гульнi. Гэта дапамагло атрымаць кантракт, але нiводнага матча за «гарнякоў» так i не згуляў i летам таго ж года пакiнуў каманду. Наступнай зiмой Джурабаеў не прайшоў прагляд у «Белшыне», якая будавала «дутыя» планы, i канчаткова пакiнуў Беларусь.
22-гадовы Рустам Саіраў прыязджаў на прагляд у БАТЭ перад сезонам-2022 як другi бамбардзір чэмпіянату Таджыкістана, адзначыўся голам у таварняку са «Слуцкам», але ў выніку не змог уразіць трэнерскі штаб барысаўчан і вярнуўся на Радзіму.
Матчы ў ЧБ з таджыкiстанскай каманды ёсць на рахунку толькi ў Шахрома Саміева. 23-гадовы форвард пасля расставання з малдоўскiм «Шэрыфам» летам 2021-га далучыўся да «Тарпеда-БелАЗ». Згуляўшы 13 матчаў у ЧБ пры трох галах, летам 2022-га ён сышоў у «Іслач», дзе за 9 матчаў прыбавіў у статыстыку 1+1. Пасля сезона форвард вярнуўся ў Малдову, а цяпер гуляе ў чэмпіянаце Узбекістана за «Андыжан».
Самы дарагі гулец зборнай Таджыкістана – 26-гадовы брамнік расійскага «Растова» Рустам Яцімаў (1,5 млн еўра). Нядаўна ён трапiў у навiны, ударыўшы па галаве супернiка ў таварыскім матчы з Афганістанам 19 лістапада. На поле пайшла бойка, Яцiмава выдалiлi, але гэта не перашкодзiла Таджыкістану перамагчы 3:1.
А ў кастрычнiку 2023-га Яцімаў напружыў самога Крышціяну Раналду. Здарылася гэта падчас матчу супраць «Аль-Насра» у азіяцкай Лізе чэмпіёнаў, брамнік тады выступаў за «Істыклол». Партугалец быў незадаволены, што Яцімаў доўга не ўводзіў мяч у гульню, а таджыкiстанец не збянтэжыўся і выказаў «пару ласкавых» у адказ. Пазней Крышціяну папрасіў прабачэння, гульцы абняліся. Фота з легендай цяпер замацаванае ў Instagram-профілі брамніка.
Таксама ў складзе зборнай Таджыкістана звяртае на сябе ўвагу 34-гадовы нападнік Манучэхр Джалілаў – найлепшы бамбардзір у гісторыі нацыянальнай каманды з 20 галамі. Такі ж колькасны рэкорд трымае ў беларускай камандзе Максім Рамашчанка.
У 2023 годзе ў рэкардсмена Таджыкістана выявілі анкалогію. Партнёры падтрымлівалі Джалілава, а ён завітаў на падрыхтавальны кэмп перад Кубкам Азіі.
Джалiлаў прайшоў курс лячэння ў Расіі, адолеў хваробу і нядаўна вярнуўся ў склад зборнай – выйшаў на замену ў таварыскім матчы з Непалам (4:0) 11 лістапада.
А на Кубку Азіі згуляў адзін з трох братоў футбалiста – 31-гадовы нападнік Алішэр Джалілаў. Агулам за зборную Таджыкістана ён правёў 29 матчаў, у якіх адзначыўся 7 галамі.
Алiшэр Джалiлаў дзелiць другое месца па кошце сярод гульцоў цяперашняй зборнай Таджыкістана. У тыя ж 700 тысяч еўра ацэньваецца яшчэ 26-гадовы цэнтральны абаронца Заір Джурабоеў з узбецкага «Нефтчы».