Лукашысты за рэпосты «Трыбуны» знялi з аўтобуса суправаджальнiка юных спартсменаў – iх пакiнулi ехаць без бiлетаў на перасадку
У шоку была нават рэжымная суддзя.
У новым выпуску на YouTube-канала «Чеснок-LIVE» Аляксандр Івулін распавёў пра тое, як даводзіцца працаваць беларускім настаўнікам – тыя, хто быў вымушаны з'ехаць з краіны праз рэпрэсіі, распавялі пра абсурд школьнай сістэмы, неадступную ідэалогію і выбіванне грошай з бацькоў. Але нас асабліва ўразіў аповед былога настаўніка фізкультуры адной з гомельскіх школ Вячаслава Раманава – як юных спартсменаў з дзявятага класа кiнулi адных ехаць праз паў-Беларусi, прычым без бiлетаў, што «сiлавiкоў» не збянтэжыла. Вось падрабязнасцi гiсторыi, якая, здаецца, магла адбыцца толькi ў рэжымнай Беларусi.
Паўтара гады таму Раманаў павёз сваіх вучняў на спаборніцтвы па валейболе ў расiйскую Уфу. Першапачаткова ехаць туды ён не хацеў – турнір праходзіў летам, калі ў настаўнікаў адпачынак, а падрыхтоўка і самі спаборніцтвы расцягнуліся б на паўтара месяца.
«Усе адмаўляліся, і я ў тым ліку. Але потым [кіраўніцтва] настаяла на тым, што я як бы дзяцей ведаю, я як бы ўсе этапы прайшоў. Казалі: «Давай, едзь, ты мужчына». А там былі дзеці з характарам, я мог як бы нешта ім супрацьпаставіць», – успомнiў былы настаўнiк.
З iм каманда заняла трэцяе месца на турніры. Дамоў усе вярталіся ў прыўзнятым настроі. Хаця дарога была няпростая – спачатку на аўтобусе ў Мінск, а адтуль ужо на цягнiку да Гомеля. Усе бiлеты былi электроннымi i захоўвалiся ў тэлефоне Раманава.
Праблемы ўзнiклi на пашпартным кантролi на расiйска-беларускай мяжы. Настаўнiк сабраў пашпарты ў дзяцей і разам са сваім аддаў на праверку. Праз некаторы час прыйшоў памежнік i запатрабаваў у Раманава выйсцi. Таго завялі ў асобны вагончык, дзе быў мужчына, апрануты ў цывільнае, з барсеткай. Ён забраў у Раманава тэлефон і пачаў яго аглядаць.
Тым часам памежнік пачаў задаваць пытанні – спачатку пра тое, куды мужчына ездзiў, але неўзабаве перайшоў на 2020 год: «Ты ж разумееш, што ты тут не проста так? Давай, расказвай, што ты тады рабіў?»
«Я ім сказаў адкрыта, што ўдзельнічаў у маршах, пратэстах. Гэта памылка была. [Хоць я i] сказаў, што ўдзельнічаў тады, калі нікога не затрымлівалі. Тон крыху змяніўся. Пагулялі ў добрага паліцэйскага – [далей] у дрэннага: «Хопіць мяне лячыць, давай, распавядай, што ты рабіў у дваццатым годзе». Я зразумеў, што чэл хоча на мяне неяк націснуць, і адказаў, што ўсё ўжо расказаў», – расказвае Раманаў.
Допыт працягваўся 30-40 хвілін, якiя аўтобус прастаяў ля памежнага пункту. У вынiку ў Раманава забралi тэлефон i паведамілі, што ён паедзе ў «адддзяленне» рэжымнай «мiлiцыi», не тлумачачы прычыны затрымання. Настаўнік абурыўся – а як дабiрацца дзецям, за якіх ён нясе адказнасць, тым больш без бiлетаў? Але мужчыне адказалi, што «там на месцы разбяруцца», i прыказалi icцi за рэчамі. У аўтобусе Раманаў паспеў толькi папрасіць падапечных паведаміць пра сiтуацыю яго жонцы.
«Усе былі ў шоку, у разгубленасці і [нiчога] не разумелі. Я стаю з гэтымі рэчамі [звонку], прыехала «міліцыя». Ну а [дзеці] з’яжджаюць. Мне не хацелася глядзець ім у вочы. Я апусціў галаву і глядзеў у іншы бок. Я не ведаў, што будзе, як яны будуць дабірацца. Таму чуваку ў цывільным і памежніку было ўвогуле ўсё роўна – дабяруцца яны, не дабяруцца. Добра, што гэта дзявяты клас, а калі б гэта быў чацвёрты?» – дагэтуль не разумее былы настаўнiк.
У «аддзяленнi» Раманаву ўсё ж далі пабачыць, у чым яго «вiна» – аказалася, ў настаўніка ў архiве Instagram знайшлi два рэпосты ў сторыс з акаўнта «Трыбуны», які на той час быў абвешчаны «экстрэмiсцкiмi матэрыяламi». Прычым адзін з рэпостаў – відэа камічнага лёсавання стыкаў за вышэйшую лігу ў 2020-м, калi нiякага «статуса» ў «Трыбуны» яшчэ не было.
Неўзабаве ў «мiлiцыю» датэлефанавалася жонка Раманава, якой вучнi змаглi перадаць iнфармацыю. Сярод iншага яна запыталася, што будзе з дзецьмi. Высветлiлася, што, нягледзячы на завярэннi на памежным пункце, «міліцыянты» увогуле не ведалi, што Раманаў адказваў за нейкiх дзяцей, а тым больш што ў iх няма бiлетаў.
У вынiку «супрацоўнiк», якi пагаварыў з жанчынай, усё ж узяўся неяк вырашыць сiтуацыю. Пад яго пiльным наглядам Раманаву на хвiлiнку вярнулi тэлефон, каб мужчына паслаў бiлеты на цягнiк тым, хто знаходзiўся ў аўтобусе. Далей «мiлiцыянт» патэлефанаваў «калегам» на вакзале ў Мінску i дамовіўся, каб дзяцей суправадзілі на перасадку i патлумачылі сiтуацыю праваднікам. Па выніку дзеці ўсё ж даехалі да Гомеля без здарэнняў.
Раманава праз некаторы час судзілі. Падчас працэсу ён расказаў гісторыю свайго затрымання рэжымнай суддзі – i нават тая здзівілася, што дзяцей пакiнулi без нагляду пасярод дарогi. А яшчэ дала зразумець, што паколькі раней настаўнік нiдзе не «свяцiўся», то яго не пасадзяць, але цяпер пры любым сутыкненнi з «сiлавiкамi» будуць правяраць тэлефон і дапытваць.
Раманава ў выніку прызналі вінаватым у «распаўсюдзе экстрэмісцкіх матэрыялаў» – прызначылі штраф 1100 беларускіх рублёў і канфіскавалі тэлефон. Неўзабаве настаўнiк звольнiўся са школы, дзе ён працаваў сем гадоў, і пакінуў Беларусь. Цяпер жыве ў польскiм Гданьску i працуе ў дастаўцы.
«У цяперашняй Беларусі я б не хацеў [болей] працаваць у школе. Мне здаецца, цяпер немагчыма нармальна працаваць. Папрацаваць з дзецьмі хацелася б – можа быць, i тут [у Польшчы]», – падсумаваў Раманаў.