Элардайс, Кербішлі, Рэднап, Джуэл, О'Ліры – дзе зараз трэнеры АПЛ нулявых
Чыноўнік ФІФА, эксперты на тэлебачанні і асістэнт Тэн Хага ў «МЮ».
АПЛ нулявых падарыла шмат знакавых і не вельмі трэнераў. Некаторыя запаміналіся трафеямі, некаторыя вясёлымі гісторыямі, хтосьці проста «быў» заўсёды недзе побач.
Успомнілі, чым яны запомніліся і дзе яны зараз. У спісе няма легендарнага Жазэ Маўрынью – але вы і так ведаеце, як у яго справы. Партугалец да гэтага часу на топавым узроўні.
Уключайце гэты трэк на фон – і пагналі.
У нулявых: легендарны трэнер «Арсенала», які і ўвайшоў з лонданцамі ў дзесяцігоддзе, і выйшаў з яго (прапрацаваўшы яшчэ і амаль поўныя 2010-я).
Выйграў з кананірамі АПЛ у сезонах 2001/02 і 2003/04 (без паражэнняў), вывеў каманду ў фінал ЛЧ-2006, закахаў цэлае пакаленне заўзятараў у «Арсенал» і далей стабільна трымаў каманду на ўзроўні выхаду ў ЛЧ
Дзе зараз: у 2018-м скончыў трэнерскую кар'еру, працуе ў ФІФА начальнікам аддзела развіцця. Адказвае за рост і прасоўванне футбола ва ўсім свеце, актыўна прапануе змены ў правілах (як замену аўтаў выбіваннямі мяча) і чэмпіянат свету кожныя два гады.
У нулявых: Легендарны трэнер «МЮ» (прапрацаваў да 2013-га), выйграваў АПЛ у 2000/01, 2002/03, 2006/07, 2007/08, 2008/09 сезонах (з тых, што нас цікавяць), у ЛЧ 2007/08 (і ў сезоне 2008/09 выходзіў у фінал). Справядліва лічыцца адным з найлепшых трэнераў у гісторыі футбола.
Дзе зараз: працягвае працаваць у «МЮ» – гэтым летам увайшоў у аналітычную групу экспертаў, якія кансультуюць выканаўчага дырэктара каманды Рычарда Арнольда. Увесь час пасля 2013-га займаў больш цырыманіяльныя ролі, зараз мае больш паўнамоцтваў.
Таксама выкладае ў Гарвардскай бізнес-школе курс «Бізнес забаў, медыя і спорту».
У нулявых: Доўгачасовы трэнер «Эвертана» (узначальваў больш за 10 гадоў, з 2002-га да 2013-га). Пасля адносна нестабільнага старту трымаў каманду непадалёк ад топаў, час ад часу выводзіў у еўракубкі. 4-е месца ў сезоне 2004/05 да гэтага часу застаецца лепшым дасягненнем «ірысак» у эпоху АПЛ.
Дзе зараз: Пасля правалу ў «МЮ», няўдачы ў «Рэал Сасьедад» і вылету з АПЛ з «Сандэрлендам», двойчы выратаваў ад вылету «Вест Хэм». Далей двойчы запар вывеў «малатабойцаў» у еўракубкі, працягвае трэніраваць каманду і далей.
У нулявых: З 1991 па 2006 гады трэніраваў «Чарльтан», вывеўшы яго ў АПЛ і трымаючы там да канца сваёй працы ў клубе. Каманда была стабільным серадняком, лепшае дасягненне – 7-е месца ў сезоне 2003/04. У 2006-м не працягнуў кантракт з клубам, у апошнім дамашнім матчы балельшчыкі праводзілі яго апладысментамі.
У снежні 2006-га ўзначаліў «Вест Хэм» («Чарльтан» адразу ж вылецеў і больш не вяртаўся), выратаваў яго ад вылету, а на наступны сезон яшчэ і вывеў у топ-10. Планаваў заставацца і надалей, аднак кіраўніцтва прадало двух гульцоў без яго дазволу, за што падаў у адстаўку. Пазней ён выйграў суд па разрыве здзелкі, паколькі ўзгадненне трансфераў з ім было ў ёй прапісана.
Дзе зараз: Пасля гэтага так і не знайшоў трэнерскую працу, хоць яго спачатку і звязвалі з рознымі клубамі. Некалькі разоў станавіўся спортдырам «Фулхэма» ў сярэдзіне 2010-х, зараз займаецца развіццём маладых трэнераў. Натан Джонс, ледзь не вывеў «Лутон» у АПЛ у мінулым сезоне, – сярод яго былых падапечных.
У «Чарльтане» яго да гэтага часу паважаюць настолькі, што ў яго гонар назвалі адну з трыбун хатняга стадыёна.
У нулявых: Брус сцісла ў 2001-м патрэніраваў «Уіган» і «Крыстал Пэлас», пасля чаго ўзначаліў «Бірмінгем». Яго ён двойчы выводзіў у АПЛ (тая самая каманда з Эмілем Хескі), потым узначаліў «Уіган», які, як і сваю папярэднюю каманду, упэўнена трымаў у сярэдзіне табліцы.
Тое ж у 2009-2011 гадах рабіў ужо на чале «Сандэрлэнда».
Дзе зараз: Меў яшчэ некалькі прац у серадняках-аўтсайдэрах АПЛ, апошняя – у «Ньюкасле», адкуль яго звольнілі, як толькі клуб змяніў уладальніка. У лютым узначаліў «Вест Бром» у чэмпіёншыпе і павінен быў вяртаць яго ў АПЛ, аднак у гэтым сезоне каманда апынулася на 22-м месцы, з-за чаго яго і звольнілі.
У нулявых: Працаваў з «Портсмутам», «Саўтгемптанам» і «Тотэнхэмам». З першым выйграў Кубак Англіі ў сезоне 2007/08, са «шпорамі» ледзь не выйграў Кубак лігі (прайгралі «МЮ»).
У «Портсмуце» таксама разам з некалькімі іншымі членамі клуба перажыў арышт у 2006 годзе па падазрэнні ў карупцыі. Яго ўрэшце звольнілі, ён падаў у суд у паліцыю, бо з-за гэтага Футбольная асацыяцыя нібыта не разглядала ягоную кандыдатуру на трэнера зборнай Англіі. Суд прызнаў ператрусы дома Рэднапа і яго арышт незаконным.
Дзе зараз: У 2012-м ледзь не ўзначаліў зборную Украіны, папрацаваў у КПР, са зборнай Іарданіі і «Бірмінгемам». Ужо не трэніруе, працаваў дарадцам трэнераў у некалькіх клубах. У 2021 годзе зняўся ў камеа-ролі ў англійскай мыльнай оперы EastEnders.
У нулявых: Біг Сэм увайшоў у нулявыя з «Болтанам», якіх з другой спробы вывеў у АПЛ. Пасля двух сезонаў барацьбы за выжыванне, каманда пачала стабільна займаць месцы ў топ-10 і нават упершыню ў гісторыі выйшла ў Кубак УЕФА (дайшла да 1/16 у сезоне 2005/06).
У 2007-м ненадоўга ўзначаліў «Ньюкасл», які тады як раз купіў Майк Эшлі (сышоў ужо ў студзені 2008-га), быў таксама адносна нядоўгі перыяд у «Блэкберне»
Дзе зараз: Да гэтага часу трэніруе, апошнім месцам працы быў «Вест Бром», які не змог выратаваць ад вылету з АПЛ у сезоне 2020/21. Хаця на развітанне падарыў некалькі цікавых матчаў, такіх як перамога над «Чэлсі» ў гасцях з лікам 5:2. Гэта быў яго першы вылет з АПЛ у кар'еры. Клуб хацеў працягнуць супрацоўніцтва, аднак Элардайс адмовіўся.
Таксама паспеў улезці ў скандал – яго падазравалі ў садзейнічанні абыходу забароны на валоданне футбалістам трэціх бакоў. Таму яго супрацоўніцтва са зборнай Англіі, якую ён узначаліў пасля Роя Ходжсана, было спынена. Ён правёў на чале каманды ўсяго адзін матч.
У нулявых: У 2004-м пакінуў зборную Уэльса, каб узначаліць «Блэкбэрн». Спачатку выратаваў клуб ад вылету, пасля чаго ўжо на наступны сезон вывеў у Кубак УЕФА, заняўшы шостае месца.
У 2008-м узначаліў «Ман Сіці», дзе заспеў змену ўладальнікаў – ужо пасля яго прыходу клуб выкупілі шэйхі. Х'юз атрымаў вельмі шмат набыткаў у зімовае акно (Рабіньё з «Рэала» – рэкорднае тады для Вялікабрытаніі падпісанне за 32,5 млн фунтаў, Уэйн Брыдж, Крэйг Бэламі, Шэй Гівэн, Найджэл дэ Ёнг), аднак каманда заняла ўсяго 10 радок.
Летнія падпісанні (сярод якіх Карлас Тэвес, Эмануэль Адэбаёр і Кола Турэ) не дапамаглі – «Сіці» выдалі серыю з 7 нічыіх запар, выйгралі толькі 2 матчы з 11, і, нарэшце, уладальнікі пазбавіліся ад Х'юза ў снежні 2009-га.
Дзе зараз: Валіец меў яшчэ крыху досведу працы ў АПЛ – з «Фулхэмам», кароткі з «КПР» (затое той матч у траўні 2012-га ўвайшоў у гісторыю), доўгі са «Стокам», зноў кароткі з «Саўтгемптанам».
Гэтым летам узяўся за нетыповую для сябе працу ў падвалах англійскай піраміды – узначаліў «Брэдфорд» з Лігі 2 (чацвёрты дывізіён). Цяпер каманда ідзе шостай, у зоне плей-оф за павышэнне.
У нулявых: У АПЛ нулявых працаваў толькі з адным клубам – «Ліверпулем» з 2004 па 2010 гады, стаўшы першым іспанскім трэнерам у лізе. Увайшоў у гісторыю ў першую чаргу як трэнер каманды, якая адыгралася ў фінале ЛЧ-2005 з «Міланам» з 0:3 і выйграла яго па пенальці. Таксама вывеў каманду ў фінал ЛЧ-2007, дзе на гэты раз прайграў «Мілану».
У чэмпіянаце трафеяў так і не ўзяў (у Англіі выйграў толькі Кубак 2005/06 і Суперкубак-2006), стабільна выводзіў каманду ў ЛЧ. Пайшоў з клуба пасля таго, як заняў сёмае месца ў сезоне 2009/10 на фоне канфлікту з новымі ўладальнікамі.
Дзе зараз: Працягвае актыўную трэнерскую кар'еру. Апошнім месцам працы быў «Эвертан». Клуб пад ягоным кіраўніцтвам змагаўся за выжыванне. Запомніўся таксама тым, што ўжо перад немінучай адстаўкай пазбавіўся Люкі Дзіня, з якім меў канфлікт, падпісаўшы на яго месца Віталя Мікаленку.
У нулявых: Увайшоў у дзесяцігоддзе з «Лідсам», які ў сезоне 2000/01 вывеў у паўфінал Лігі чэмпіёнаў. Пасля гэтага не змог вывесці каманду ў ЛЧ праз чэмпіянат, на што разлічвалі ўладальнікі. І хоць так ні разу і не фінішаваў па-за топ-5, яго звольнілі.
У 2003-м узначаліў «Астан Вілу», якую ў першыя гады фенаменальна ратаваў ад вылету (6-е і 10-е месца), а ў сезоне 2005/06 заняў толькі шаснаццатае, пасля чаго супрацоўніцтва было спынена са згоды бакоў.
Дзе зараз: Больш да працы ў АПЛ не вяртаўся, у 2010-11 гадах папрацаваў з «Аль-Ахлі» з ААЭ.
Цяпер адпачывае разам з сям'ёй, зрэдку прымае ўдзел у тэлевізійных шоу як эксперт. Таксама ён клубны пасол «Арсенала», за які ў якасці гульца правёў больш за 700 матчаў.
У нулявых: Легендарны французскі трэнер на старце дзесяцігоддзя ўзначальваў «Ліверпуль». З ім выйграў Кубак УЕФА 2000/01, Суперкубак УЕФА 2001, Кубак Англіі 2000/01, Кубак лігі 2000/01 і 2002/03. Заклаў падмурак каманды, якая затым з Рафай Бенітэсам выйграе ЛЧ. У самой АПЛ каманда займала з ім у тым дзесяцігоддзі трэцяе, другое, пятае і чацвёртае месцы.
Падчас працы з клубам у кастрычніку 2001-га ў перапынку матча з «Лідсам» яго прыйшлося тэрмінова везці ў лякарню і праводзіць аперацыю з-за дысекцыі аорты (фактычна расслаенне сценкі галоўнай артэрыі крывяноснай сістэмы).
Дзе зараз: Пасля гэтага ў сезоне 2010/11 яшчэ вярнуўся ў АПЛ, узначаліўшы «Астан Вілу». З ёй у сваім адзіным сезоне заняў 9-е месца, у красавіку 2011-га зноў трапіўшы ў бальніцу з-за той жа праблемы з аортай.
Потым больш трэнерам не працаваў, узначальваў футбольны напрамак «Рэд Бул». У лістападзе 2020-га стаў тэхнічным дырэктарам жаночага «Ліёна», аднак 14 снежня 2020 года памёр праз некалькі тыдняў пасля аперацыі на сэрцы.
Жэрар Улье – гэта не толькі Ліверпуль. Ён паклікаў у «Рэд Бул» Рангніка, знайшоў Кейта ў Лізе 2 і дапамог адаптацыі Манэ.
У нулявых: Увайшоў у дзесяцігоддзе як трэнер «Мідлзбра», які ўпершыню ў гісторыі вывеў каманду ў еўракубкі. Спачатку ён гэта зрабіў у сезоне 2003/04, выйграўшы Кубак лігі, у наступным сезоне – заняўшы 7-е месца ў АПЛ. Таксама вывеў каманду ў фінал Кубка УЕФА 2005/06 (дзе прайграў «Севільі» 0:4), хаця ў лізе сезон правёў няўдала (14-е месца).
Дзе зараз: Потым год працаваў са зборнай Англіі, двойчы ўзначальваў «Твэнтэ» і «Дэрбі», таксама кіраваў «Вольфсбургам», «Нотынгемам», «Ньюкаслам» і «КПР».
Летам 2022-га стаў асістэнтам Эрыка Тэн Хага ў «МЮ», вярнуўшыся пасля 20-гадовага перапынку, калі з 1991 па 2001 год быў памочнікам Алекса Фергюсана.
У нулявых: У АПЛ ён з 2000 па 2004 гады ўзначальваў «Чэлсі», стаўшы апошнім трэнерам да і першым трэнерам у эпоху Абрамовіча. З камандай выйшаў у фінал Кубка Англіі 2001/02 і паўфінал ЛЧ 2003/04, дзе, аднак, нечакана прайграў «Манака». У тым жа сезоне заняў другое месца ў АПЛ, прапусціўшы наперад толькі «Арсенал», які тады не прайграў ніводнага матчу.
Што важнейшае – ён заклаў падмурак для паспяховага «Чэлсі» будучыні, у прыватнасці, даўшы старт у клубе двум яго легендам сучаснасці. Менавіта Раньеры падпісаў у клубе Фрэнка Лэмпарда і выхаваў і падвёў да асновы Джона Тэры.
Дзе зараз: Папрацаваў прыкладна паўсюль, у тым ліку пагрымеў у АПЛ, сенсацыйна выйграўшы яе з «Лестэрам». Апошняе месца працы – «Уотфард» з кастрычніка 2021 па студзень 2022 года, з якім выйграў усяго 2 матчы з 14 і быў чакана (асабліва ўлічваючы, што гэта «Уотфард») звольнены.
У нулявых: У дзесяцігоддзе ўвайшоў, узначаліўшы ў 1999 годзе «Ньюкасл», за які хварэў з дзяцінства – гэта было яго апошняе месца працы як трэнера. Ён падняў каманду з апошняга месца ў верасні таго года на адзінаццатае, а затым былі неверагодныя чацвёртае і трэцяе месца ў сезонах 2001/02 і 2002/03. Хаця ў наступным годзе і не змог пераадолець кваліфікацыю ЛЧ, давёў каманду да паўфіналу Кубка УЕФА.
Быў звольнены ў жніўні 2004 на фоне няўдалага старту сезона, верагоднага канфлікту ў распранальні і з балельшчыкамі.
Дзе зараз: Пасля гэтага папрацаваў спортдырам у шатландскім «Хартс» і футбольным кансультантам зборнай Паўночнай Ірландыі. Памёр у 2009-м з-за раку лёгкіх.
У нулявых: Увайшоў у дзесяцігоддзе, узначаліўшы «Блэкбэрн». Вярнуў іх у АПЛ у свой першы сезон на чале клуба, выйграў з клубам Кубак лігі ў 2002-м, а ў наступным годзе заняў шостае месца ў АПЛ – такім чынам, вывеў клуб у Кубак УЕФА два гады запар.
У 2004-м замяніў у Ньюкасле вышэйзгаданага Бобі Робсана, дзе адразу ж пасварыўся з некалькімі футбалістамі (можа, праблема была не ў Робсане?). Гэты сезон скончыў на 14-м месцы. У наступным яму не дапамог нават дуэт форвардаў Оўэн-Шырэр, і пры ўсіх падпісаннях яго звольнілі ў лютым 2006-га. Каманда апынулася тады на 15-м месцы, паступова скочваючыся ў барацьбу за выжыванне.
Дзе зараз: Пасля «Ньюкасла» нікога не трэніраваў. Працуе экспертам на брытанскім Sky Sports, улетку гэтага года актыўна выступаў за прадастаўленне Украіне аўтаматычнага месца на ЧС-2022.
У нулявых: Пачаў сваю трэнерскую кар'еру ў «Фулхэме» ў 2003-м (дзе ў 2002-м і скончыў кар'еру футбаліста). Ён замяніў папярэдняга трэнера як выконваючы абавязкі, выратаваў клуб ад вылету і гарантаваў сабе пастаянную працу, стаўшы самым маладым у той час трэнерам АПЛ. У першым сезоне заняў нечаканы дзевяты радок, у далейшым проста ратаваў клуб ад вылету, пакуль не быў звольнены ў красавіку 2007-га толькі ў чатырох ачках над небяспечнай зонай. Больш у АПЛ не вяртаўся.
Дзе зараз: Ёсць некалькі месцаў працы. З самых памятных – зборная Уэльса, якую вывеў на Еўра-2016, яе першы буйны турнір пасля ЧС-1958, дзе дайшоў да паўфіналу. Таксама засвяціўся ў «Сандэрлендзе», які павінен быў выратаваць ад нечаканай барацьбы за выжыванне ў чэмпіёншыпе, аформіўшы яго вылет – якраз тады, калі здымалася дакументалка Sunderland Til' I Die.
У цяперашні час узначальвае грэцкі «Атромітас», з якім пляцецца ўнутры табліцы.
У нулявых: З 2006 па 2010 год працаваў у «Астан Вілы», дзе на старце расказваў пра мару вярнуць клубу перамогу ў ЛЧ. У выніку ў першы сезон заняў 11 месца, у другі – шостае (і выйшаў у Кубак Інтэртота, адкуль трапіў у Кубак УЕФА). На трэці год вёў «Вілу» ў зоне ЛЧ, прытрымліваючыся трэцім пасля 25 тураў, аднак фінішаваў толькі шостым. Далей ён яшчэ раз паўтарыў гэты вынік, хаця ў новаўтворанай ЛЕ не змог выйсці нават у групавы этап.
Дзе зараз: Не працаваў трэнерам з 2019-га, калі паўгады ўзначальваў «Нотынгем Форэст», тады ў чэмпіёншыпе. Да гэтага 5 гадоў узначальваў зборную Ірландыі, якую вывеў у 1/8 фіналу Еўра-2016.
У лютым 2022-га заяўляў, што яшчэ хоча працягваць працаваць трэнерам, час ад часу з'яўляецца на тэлебачанні як эксперт.
У нулявых: Адзін з самых вопытных трэнераў ужо тады (працаваў з 1976-га) у АПЛ нулявых прапрацаваў адносна нядоўга – з «Фулхэмам» у 2007-2010 гадах (ужо ў новым дзесяцігоддзі ўзначаліў «Ліверпуль»).
У свой першы сезон выратаваў «дачнікаў» ад вылету, а ўжо ў наступным – заняў з камандай сенсацыйнае 7 месца, што было рэкордным дасягненнем для клуба. У сезоне 2009/10 зрабіў экстраардынарнае – вывеў «Фулхэм» у фінал Лігі Еўропы, выбіўшы на шляху ў тым ліку і «Шахцёр», дзейных пераможцаў турніру. Улетку таго года яго перахапіў «Ліверпуль», каб замяніць Рафу Бенітэса.
Дзе зараз: Доўгі час узначальваў зборную Англіі, з якой запомніўся нявыхадам з групы на ЧС-2014 і вылетам ад Ісландыі на Еўра-2016. Апошняе месца працы – «Уотфард», у якім замяніў вышэйзгаданага Клаўдыё Раньеры, які не змог выратаваць ад вылету.
У траўні заявіў, што не будзе працягваць працу з клубам і не будзе шукаць іншую працу ў АПЛ. Дзядзьку ўжо 75, можна зразумець.
У нулявых: У 2005-м ён упершыню ў гісторыі вывеў «Уіган» у АПЛ, так і патрапіў у лігу. У першы ж сезон з камандай заняў 10-е месца і дайшоў да фіналу Кубка лігі, у наступным сезоне проста выратаваў клуб ад вылету. Пасля гэтага падаў у адстаўку па стане здароўя.
Аднак больш запомніўся як трэнер шматпакутнага «Дэрбі» 2007/08. Узначаліў клуб у лістападзе 2007-га, гарантаваў вылет з АПЛ ужо ў сакавіку 2008-га і стаў суаўтарам найменшай колькасці ачкоў у АПЛ у гісторыі – усяго 11. Больш за тое, за той сезон адзіную перамогу каманда атрымала яшчэ да яго прызначэння.
Нягледзячы на гэта, яго звольнілі толькі ў канцы каляндарнага 2008-га, калі «Дэрбі» займаў 18-ы радок у чэмпіёншыпе.
Дзе зараз: З 2018 па 2021 год працаваў дырэктарам па футболе ў «Суіндане». Улічваючы ўзрост (толькі 58), па ўсёй верагоднасці яшчэ можа вынырнуць недзе ў англійскім футболе.
У нулявых: Экс-гулец зборнай Англіі пачаў сваю трэнерскую кар“еру ў АПЛ у 2006-м у «Мідлсбра». Хоць насамрэч не было адпаведнай ліцэнзіі – але клубу ўдалося пераканаць кіраўніцтва лігі, што гэта выключна таму, што толькі нядаўна ён быў гульцом, у тым ліку зборнай.
У першы сезон фінішаваў з камандай 12-м, але вызначыўся анамальнай колькасцю матчаў – у Кубку Англіі яго «Мідлзбра» сутыкаўся на перагулёўку ў кожным (!) раўндзе аж да вылету. Далей рушылі ўслед 13-е месца ў сезоне 2007/08 і вылет у наступным сезоне. Саўтгейт застаўся ў клубе, вёў яго да вяртання, аднак быў звольнены ў кастрычніку 2009-га, нягледзячы на тое, што адлегласць да першага месца была адно ачко.
Дзе зараз: Пасля гэтага з клубамі не працаваў, у 2013-м стаў галоўным трэнерам маладзёжнай зборнай Англіі, а затым пасля Сэма Элардайса ўзначаліў асноўную. З ёй дайшоў да паўфіналу ЧС-2018, фіналу Еўра-2020, аднак вылецеў з вышэйшага дывізіёна Лігі нацый. У верасні паведамлялася, што можа пакінуць пасаду незалежна ад вынікаў на ЧС-2022.
Фота: Graham Chadwick/Global Look Press, imago sportfotodienst/Global Look Press, www.imago-images.de/Global Look Press, Andy Hooper/Global Look Press, Ian Hodgson/Global Look Press, Football Whispers, Lancs Live, 351929/ Global Look Press, Фулхэм, Derby Telegraph, These Football Times
