Сярод топ-5 наймаладзейшых клубаў Еўропы – адразу два з Беларусі. Адзін блізкі да золата, іншы мог зачапіць медалі, а вось за што змагаецца еўрапейская моладзь

Міжнародны цэнтр спартовых даследаванняў CIES Football Observatory рэгулярна публікуе аналітыку на розную тэматыку: ад падліку колькасці выхаванцаў клубаў у еўрапейскіх лігах і рэйтынгаў самых перспектыўных гульцоў свету да сярэдняга росту футбалістаў таго ці іншага чэмпіянату.

На днях цэнтр апублікаваў дадзеныя аб сярэднім узросце гульцоў элітных дывізіёнаў. Вышэйшая ліга Беларусі з паказчыкам 25,13 года стала восьмай сярод 31 даследаваных еўрапейскіх чэмпіянатаў. Два беларускія калектывы ўвогуле апынуліся ў топ-5 па маладосці ў Еўропе: другое месца заняў «Энергетык-БДУ» (сярэдні ўзрост – 21,43), а пятай стала «Іслач» (сярэдні ўзрост – 22,79).

Абодва клубы ў гэтым сезоне змаглі навязаць барацьбу "вялікай тройцы" ў медальных разборках. "Ваўкі" сталі па выніку пятымі, забраўшы ў сезоне ачкі ва ўсіх, хто ідзе вышэй, а "студэнты" ўвогуле забяспечылі сабе срэбра і ўдзел у еўракубках на наступны год, пры гэтым перад заключным турам усё яшчэ захоўваюць шанцы на золата.

А вось як у сваіх чэмпіянатах ідуць іншыя маладыя каманды Эўропы.

«Жыліна», Славакія

Сярэдні ўзрост: 21,09

Кошт складу (тут і далей па дадзеных Transfermarkt): 5 млн еўра

Адзіная каманда, якая абагнала ў топе "Энергетык-БДУ". "Жыліна" - адзін з самых тытулаваных клубаў Славакіі. За апошнія 20 гадоў «жоўта-зялёныя» сем разоў станавіліся чэмпіёнамі (яшчэ пяць разоў бралі срэбраныя медалі), адзін раз выйгралі Кубак і пяць разоў Суперкубак краіны, а ў сезоне-2010/11 удзельнічалі ў групавой стадыі ЛЧ.

2020-ы стаў паваротным для "Жыліны". У сакавіку кіраўніцтва абвесціла аб тым, што запушчана працэдура ліквідацыі клуба: з-за COVID-19 узніклі вялікія фінансавыя праблемы, а гульцы адмовіліся ісці на сур'ёзнае зніжэнне заробкаў. Выратаваць каманду ўсё ж атрымалася, але да ранейшых вышынь і барацьбы за тытулы ёй пакуль далекавата.

Мінулы чэмпіянат яна скончыла на шостым месцы, гэты ж радок займае і ў цяперашнім сезоне. Пры гэтым "Жыліна" ў 2021-м ледзь не дайшла да групавога этапу Лігі Канферэнцый, але ў раўндзе плэй-оф саступілі чэшскаму "Яблонцу". Плюс да ўсяго славакі ў мінулым годзе нядрэнна зарабілі на трансферах, прадаўшы футбалістаў амаль на пяць мільёнаў еўра.

«Нардшэланд», Данія

Сярэдні ўзрост: 21,78

Кошт складу: 21,9 млн еўра

Яшчэ адзін удзельнік групавога раўнда ЛЧ у мінулым: у сезоне-2012/13 датчане гулялі ў адным квартэце з «Чэлсі», «Юве» і данецкім «Шахцёрам». У 2016-м «Нардшэланд» быў выкуплены інвестарамі, якія валодаюць ганскай акадэміяй «Райт ту Дрым».

Сумесная праца клуба і паспяховай афрыканскай акадэміі вылілася ў тое, што школа «дзікіх тыграў» стала найлепшай у краіне (рэйтынг вылічваецца дацкай федэрацыяй футбола па сямі параметрах), «Нардшэланд» штогод уваходзіць у топ самых маладых клубаў Еўропы, а прыбытак ад трансфераў за апошнія сем сезонаў склаў больш за 85 мільёнаў еўра

Вынікі каманды з 20-тысячнага прыгарада Капенгагена крыху праселі (толькі адна бронза за гэтыя шэсць гадоў), але пасля першай часткі бягучага сезона «Нардшэланд» ачольвае табліцу.

«Важдавац», Сербия

Сярэдні ўзрост: 22,73

Кошт складу: 6,58 млн еўра

Праз белградскі клуб прайшло нямала гульцоў, якія ў далейшым засвяціліся ў ЧБ: Аляксандр Філіповіч, Неманя Нікаліч, Марка Паўлоўскі, Даніэль Стойкавіч, Мікола Лукіч. Галоўнай жа зоркай, якая выйшла з «Важдаваца» з'яўляецца абаронца «Лацыа» і зборнай Чарнагорыі Адам Марушыч.

У 2016-м каманда ледзь не пазбавілася дзевяці ачкоў праз тое, што выпусціла на поле 15-гадовага футбаліста (па рэгламенце ніжні ўзроставы парог 16). Абмежавалася, па выніку, тэхнічнай паразай.

У мінулым сезоне "Важдавац" паўтарыў сваё лепшае дасягненне, заняўшы пятае месца ў чэмпіянаце. Сёлета сталічны клуб ідзе на сёмым радку.

«Сэптэмвры», Балгарыя

Сярэдні ўзрост: 22,8

Кошт складу: 5,4 млн еўра

Поспехі клуба, назва якога з балгарскай перакладаецца як "Верасень", вельмі сціплыя: усяго шэсць сезонаў у элітным дывізіёне за амаль 80-гадовую гісторыю, заваяваны ў 1960-м Кубак і пятае месца ў балгарскага Д1 у тым жа годзе.

Апошнія шэсць гадоў сафійскі клуб падарожнічае паміж лігамі, а сёлета ідзе ў ніжняй частцы табліцы чэмпіянату Балгарыі.

«Брава», Славенія

Сярэдні ўзрост: 22,85

Кошт складу: 6,7 млн еўра

Клуб са сталіцы Славеніі быў утвораны ў 2006-м і аж да 2015-га выступаў выключна ў чацвёртым па рангу дывізіёне. Але за наступныя чатыры гады здолеў дасягнуць істотнага прагрэсу - і сезон-2019/20 пачынаў ужо ў эліце.

Там у дэбютны год каманда стала шостай, а наступныя два сезоны скончыла пятай. У маі 2022-га "Брава" дабраўся да фіналу Кубка, але ў вырашальным паядынку саступіў "Каперу" 1:3. У бягучым розыгрышы калектыў ідзе сёмым.

«Зальцбург», Аўстрыя

Сярэдні ўзрост: 23,01

Кошт складу: 236,33 млн еўра

Пасля таго, як клуб у 2005-м быў выкуплены кампаніяй "Рэд Бул", якая вырабляе энергетычныя напоі, Зальцбург стаў галоўным футбольным горадам Аўстрыі. З таго часу выйграна 13 чэмпіёнскіх тытулаў (да таго за 70-гадовую гісторыю было толькі тры) і 9 Кубкаў краіны. Апошнія чатыры сезоны каманда выступае ў групавым раундзе ЛЧ (і летась нават дабралася да 1/8 фіналу) і ўжо шмат гадоў вельмі шмат зарабляе на трансферах маладых талентаў (напрыклад, на пераходзе Эрлінга Холанда ў дортмундскую «Барусію» або Садзьё Мане у «Саўтгемптан»). Па дадзеных усё таго ж CIES, ажно 50 выхаванцаў "Зальцбурга" выступаюць у элітных дывізіёнах еўрапейскіх чэмпіянатаў (па гэтым паказчыку яны ў топ-15).

Пры гэтым на першую пару «Зальцбург» паводзіўся як «ПСЖ», марнуючы на ​​трансферы вялікія грошы па мерках аўстрыйскай Бундэслігі. Але неўзабаве філасофію змянілі і зрабілі стаўку на моладзь, з кожным годам паляпшаючы скаўцкую сетку, а адкрыццё канцэрнам клубаў у ЗША і Бразіліі гэтаму толькі паспрыялі.

«Акрытас Хлоракас», Кіпр

Сярэдні ўзрост: 23,05

Кошт складу: 3,93 млн еўра

За больш чым 50-гадовую гісторыю клуба гэты сезон першы ў галоўнай лізе Кіпра - да гэтага вышэйшым дасягненнем "Акрытаса Хлоракаса" была перамога ў Кубку мінорных ліг у 2015-м.

Старт чэмпіянату ў маладой каманды далёка не найлепшы: усяго 4 ачкі ў 10 турах і апошняе месца.

«Валендам», Нідэрланды

Сярэдні ўзрост: 23,13

Кошт складу: 11,55 млн еўра

Калектыў з рыбацкага 25-тысячнага мястэчка ў канцы мінулага стагоддзя насіў статус "каманды-ліфта" паміж Д1 і Д2. Аднак да сезона-2022/23 "Валендам" 13 гадоў правёў выключна ў другой па значнасці лізе.

У 2019-м каманда ішла ў падвале табліцы з істотнымі даўгамі, але са зменай кіраўніцтва і трэнера змяніўся і падыход да палітыкі клуба. Скаўты актыўна пачалі шукаць мясцовыя маладыя таленты, а сярэдні ўзрост ростэра за год знізіўся амаль на чатыры гады. Мінулым летам "Валендам" здзейсніў свой рэкордны продаж: 20-гадовы капітан Мікі ван дэр Вена перайшоў у "Вольфсбург" за 3,5 млн еўра. А тое, як у клубе ўмеюць працаваць з маладымі талентамі, ацанілі еўрапейскія топ-клубы: «Чэлсі» і «Інтэр» аддалі сваіх гульцоў нідэрландскаму клубу ў арэнду.

Аднак у Эрэдывізі пакуль не асабліва ладзіцца: пасля 13 тураў толькі адна перамога і апошні радок.