Першы матч БАТЭ ў групе ЛЧ (адразу супраць «Рэала»!): улюбёны футбаліст Капскага, спланаваны абмен майкамі і смерць камісара

15 гадоў таму, 17 верасня 2008 года, адбылася гістарычная падзея для БАТЭ і ўсяго беларускага футбола: клуб з нашай краіны ўпершыню згуляў у групавым раўндзе Лігі чэмпіёнаў, прычым адразу ў Мадрыдзе супраць «Рэала» на легендарным «Санцьяга Бернабеу». Пра тое, як праходзіў той матч і што адбывалася вакол яго, узгадвае «Трыбуна»: апантаны 31-гадовы Ганчарэнка, спланаваны абмен майкамі, шопінг пад прыцэлам тэлекамер і любімы футбаліст Анатоля Капскага.

Лёсаванне глядзелі ўсёй камандай у кавярні

Лёсаванне групавога этапу ЛЧ праходзіла на наступны дзень пасля гульні ў адказ супраць «Леўскі» ў Барысаве (1:1), якая вывела БАТЭ ў лік 32 найлепшых каманд кантынента. З такой нагоды барысаўцы сабраліся ў загараднай кавярні, каб разам паглядзець трансляцыю.

- Тады гэта было чымсьці новым і незвычайным. Памятаю, у той момант шмат хто паставіў на тэлефонны званок гімн Лігі чэмпіёнаў. Пасля таго як лёсаванне вызначыла нашую групу, ва ўсіх пачалі разрывацца тэлефоны. Кожныя пяць хвілін у розных канцах стала раздаваліся гукі гімна Лігі чэмпіёнаў. Было забаўна, – успамінаў экс-паўабаронца БАТЭ Міхаіл Сівакоў.

Вельмі хацеў атрымаць «Рэал» у супернікі хаўбек БАТЭ Сяргей Крывец – за мадрыдскі клуб ён заўзеў з дзяцінства. Жаданне ажыццявілася.

Білеты для знаёмых гульцы даставалі праз Ганчарэнку, што яго вельмі злавала

Неўзабаве пасля лёсавання гульцам пачалі паступаць званкі ад сяброў і знаёмых з просьбамі дапамагчы патрапіць на матчы з грандамі. Футбалісты адгукаліся, але многія потым пра гэта шкадавалі.

- Тэлефанавалі многія знаёмыя, сябры, сябры сяброў і прасілі дапамагчы з білетамі. Ад шчырага сэрца хацелася зрабіць так, каб людзі маглі паглядзець класны футбол. Праўда, праз нейкі час даведаўся, што некаторыя з тых, каму я дастаў білеты, проста іх перапрадавалі. Тады на душы стала неяк брыдка, але гэта таксама вопыт, – расказваў усё той жа Сівакоў.

Браніраваць білеты гульцам даводзілася праз Віктара Ганчарэнку. Запытаў было настолькі шмат, што ў нейкі момант трэнер ускіпеў.

- Быў неверагодны ажыятаж! Памятаю, на адным з трэнаванняў Міхалыч сказаў: «Ідзіце вы нафіг, не буду больш займацца білетамі!» Справа ў тым, што праз адсутнасць досведу ўсё прабівалі інфармацыю па квітках праз галоўнага трэнера, хоць у яго хапала іншых, больш важных, спраў. Кожны падыходзіў да Ганчарэнкі і казаў, колькі квіткоў яму трэба, – успамінаў Аляксандр Валадзько.

Таксама паўабаронца расказваў, што купляў знаёмым білеты за свае грошы, і многія з іх у выніку нават не расплаціліся.

Гульцы патрапілі на іспанскае ТБ пасля шопінгу ў Мадрыдзе

Ужо ў Мадрыдзе напярэдадні матчу з «Рэалам» некаторыя гульцы вырашылі прайсціся па крамах, якіх у Беларусі на той момант не было. Каля гатэля барысаўцаў чакалі тэлерэпарцёры.

- Хацелася купіць нейкую маечку, яшчэ нешта. Вяртаемся з шопінгу, а ля нашага гатэля дзяжураць тэлевізіёншчыкі. Я зайшоў у гатэль, падняўся ў свой нумар, уключыў тэлевізар, а тамака паказваюць, як мы перад гульнёй вяртаемся ў гасцініцу з пакетамі ZARA. Не зразумеў, як ім удалося так хутка ўсё змантаваць, – дзівіўся Сівакоў.

Чацвярых ледзь не аштрафавалі ў дзень матчу

Абаронцы Віталь Казанцаў і Максім Жаўнерчык, а таксама паўабаронцы Аляксандр Ермаковіч і Міхаіл Сівакоў ледзь не трапілі на штраф у дзень матчу. Выезд з гасцініцы на размінку на «Санцьяга Бернабеу» быў запланаваны а 12-й, і футбалісты вырашылі прысвяціць раніцу прагулцы па цэнтры Мадрыду. У выніку па дарозе назад яны захраслі ў корках – у аўтобус уся чацвёрка ўляцела за хвіліну да адпраўлення.

- Пагулялі і ўзялі таксі. Паўгадзіны да адпраўлення, едзем у гатэль. Аказваецца, у цэнтр Мадрыду заехаць лёгка, а выехаць нерэальна цяжка. Там вельмі вузкія вулачкі і вялізныя заторы. 11.40, а мы ўсё яшчэ ездзім па горадзе. Нярвуемся, спрабуем растлумачыць таксісту, што спяшаемся, а ён нічога не разумее. Паказваем яму картку гатэля, а іх, відаць, у Мадрыдзе цэлая сетка. Таксіст нас павёз не ў той бок. Мы крычым: «Глядзі, тут нумар гатэля. Патэлефануй, даведайся, куды ехаць». Ён дазваніўся, яму патлумачылі шлях, а час ужо без дзесяці хвілін. У нас паніка! Падʼязджаем да гатэля. Каля яго стаіць аўтобус, уся каманда ўжо там. Залятаем у нумары, паверце, я так хутка яшчэ ні разу не пераапранаўся, і залятаем у аўтобус. Толькі зайшлі – і на гадзінніку 11:59. Фу, пранесла. Іспанскія тэлевізіёншчыкі, мусіць, у шоку былі. Міхалыч потым кажа: «Калі б да 12 не паспелі, без вас бы зʼехалі», – распавядаў праз некалькі гадоў Казанцаў.

Той БАТЭ быў маладзейшы за цяперашні

Ганчарэнка выставіў на матч супраць іспанцаў вельмі малады склад. Міхаілу Сівакову і Паўлу Няхайчыку толькі споўнілася 20, расіянам Уладзіміру Ржэўскаму і Анры Хагушу, а таксама балгарыну Уладзіславу Мірчаву было 21, Ігару Стасевічу і Сяргею Крыўцу – 22. Дасведчанымі можна было назваць хіба што Сяргея Верамко (25), Аляксандра Юрэвіча (29) і Дзмітрыя Ліхтаровіча (30). Сярэдні ўзрост стартавага складу БАТЭ, які дэбютаваў у ЛЧ, складаў 24 гады.

Для параўнання ў еўракубкавай кампаніі-2023 БАТЭ толькі раз выставіў склад з такім жа сярэднім узростам (на матч у адказ супраць «Шэрыфа»), у астатніх жа матчах сярэдні ўзрост каманды Альшэўскага быў вышэйшы.

У «Рэала» жа гульцоў маладзейшых за 25 гадоў (Серхіа Рамас, Марсэла, Фернанда Гага і Арʼен Робэн) выйшла менш, чым гульцоў старэйшых за 30 гадоў (Габрыэль Хайнцэ, Фабіа Канавара, Гуці, Рауль і Руд ван Ністэлрой), а сярэдні ўзрост калектыву складаў 27,6 гадоў.

Барысаўцы загадзя дамаўляліся паміж сабой, з кім з гульцоў «Рэала» будуць мяняцца футболкамі

Яшчэ да матчу Аляксандр Юрэвіч папярэдзіў партнёраў, што будзе мяняцца майкамі з Раулем. Крывец для абмену абраў Рафаэля ван дэр Варта, а Казанцаў – ван Ністэлроя.

- Пасля фінальнага свістка ў Мадрыдзе сыходзім з поля. Побач са мной ідзе ван Ністэлрой. Кажу яму: «Фрэнд, чэнж». Ён паказвае, маўляў, добра, толькі давай зойдзем у падтрыбуннае памяшканне, – успамінаў Казанцаў. – Мы пайшлі падзякаваць сваім заўзятарам. Спускаюся ў тунэль, а там ужо стаіць ван Ністэлрой і працягвае сваю майку. Было прыемна. Я падзякаваў і адправіўся ў распранальню. Яшчэ спытаў, маўляў, ці патрэбная яму мая майка, Руд адказаў, што не. Іду ў распранальню, перада мною ідзе Рауль. Думаю, ён што, распранальняй памыліўся? А іспанец заходзіць да Сані Юрэвіча і аддае сваю футболку.

Гульню наведала больш за 50 тысяч чалавек

Прыезд клуба-дэбютанта ажыятажу ў мадрыдскіх заўзятараў чакана не выклікаў: гульню наведала 55 тысяч чалавек пры ўмяшчальнасці арэны 80 тысяч. Некаторыя гульцы БАТЭ, убачыўшы практычна пустыя трыбуны арэны на размінцы перад матчам, падумалі, што да стартавага свістку сітуацыя не асабліва зменіцца, але па выніку абстаноўка на «Санцьяга Бернабеу» камернай не была.

Аднак не ўсе госці спалохаліся антуражу легендарнай арэны.

- Скончылі размінку, стаім на полі «Санцьяга Бернабеу». Збоку ад нас – зоркі сусветнага футбола. Чакаем, пакуль гімн Лігі чэмпіёнаў пачнецца. Стаім са Стасевічам і размаўляем. Расслаблена так, усміхаемся. Ліга чэмпіёнаў, «Рэал» – наогул усё роўна і нястрашна. Проста стаяць два шчаслівыя чалавекі і ўсміхаюцца. Адно з самых маіх моцных уражанняў у жыцці, – успамінаў той гістарычны матч Верамко.

Пачалі з хвіліны маўчання

Сустрэча пачалася з хвіліны маўчання, а каманды выйшлі на поле з жалобнымі павязкамі. Справа ў тым, што ў дзень гульні ў мадрыдскім гатэлі ад сардэчнага прыступу памёр камісар сустрэчы аўстрыец Хайнц Фанлер, якому было 62 гады.

Ганчарэнка разнёс каманду ў перапынку

Пасля першага тайма падапечныя Ганчарэнкі саступалі 0:1 – на 10-й хвіліне Гуці знайшоў у штрафной Серхіа Рамаса. Абаронца застаўся пасля стандарту і дакладна прабіў па варотах Верамко (адзнака 2:03).

Лік быў не такім ужо трагічным, асабліва для першага матчу на такім узроўні, але ў перапынку рулявы БАТЭ зладзіў у распранальні разнос. Вельмі моцна пашчасціла тым, хто крыху спазніўся да пачатку вогненнага спічу трэнера – некаторыя гульцы заблудзіліся ў падрыбунцы стадыёна.

- Гуляем у сілу сваіх магчымасцяў, але тут у перапынку ў распранальню заходзіць Віктар Міхайлавіч і адразу пачынае размову на падвышаных танах: «Нафіг мы сюды выходзілі, калі будзем хлопчыкамі для біцця? Збярыцеся! Няважна, хто нам супрацьстаіць, «Рэал» ці яшчэ нехта». Карацей, размова была жорсткай, але хутка прывяла нас да прытомнасці, – казаў Сівакоў.

Матывацыя не дапамагла. Праз 10 хвілін пасля аднаўлення гульні гаспадары падвоілі перавагу: з ударам Рауля Верамко справіўся, але мяч трапіў у Ржэўскага і адляцеў да ван Ністэлроя – той прабіваў ужо ў пустыя вароты (адзнака 2:47).

Яшчэ праз пяць хвілін БАТЭ застаўся ў меншасці: Хагуш быў выдалены пасля другога папярэджання, але ў дзесяцёх за заключную трэць матчу барысаўцы не прапусцілі, хаця шанцы ў «Рэала» былі.

Пасля гульні Капскі называў гульца «Рэала» сваім любімым футбалістам

У адным з інтэрвʼю пасля матчу з мадрыдскім клубам уласніка БАТЭ Анатоля Капскага спыталі пра тое, якіх трох гульцоў са складу супернікаў па групе ён бы хацеў бачыць у сваёй камандзе. Бігбос назваў Джанлуіджы Буфона з «Ювентуса», а таксама Андрэя Аршавіна і Анатоля Цімашчука з «Зеніта», але асабняком адзначыў гульца мадрыдскага «Рэала», сказаўшы, што яму нават удалося з ім паразмаўляць падчас выезду ў Мадрыд.

- Чатырох абраць прасцей: Аршавіна, Цімашчука, Буфона і, натуральна, майго ўлюбёнага футбаліста Серхіа Рамаса, з якім мне было вельмі прыемна пагутарыць пасля матчу на «Санцьяга Бернабеу», – адказаў Капскі.