А што насамрэч купіў Капскі? Не суддзяў і не АБФФ, але гэтыя здзелкі заснавальніка БАТЭ шмат што змянілі
Удала падбіраў і тое, што раней належала «Дынама».
ЧБ-2023 скончыўся прадказальным чэмпіёнствам мінскага «Дынама», якога даўно жадала сістэма.
Гэта быў дзіўны турнір. І, здаецца, толькі адна каманда ў ім не адчувала ніякіх праблем – ні з фінансамі, ні з камплектацыяй складу. Прамыя канкурэнты сутыкаліся з «чорнымі спісамі», непадпісаннем плана развіцця, здыманнем пунктаў.
Частка дынамаўскіх заўзятараў гэта ніяк не бянтэжыць – трафей не пахне. А на папрокі візаві гучаць наратывы ў духу «дзе вы былі восем гадоў» – маўляў, «чаму ніхто не казаў пра несправядлівасць, калі Капскі ўсё купіў». Гэта, вядома, выраз пра Анатоля Капскага – ён быў шмат на што гатовы дзеля праекту, які стварыў. Сам функцыянер казаў, што яму смешна гэта чуць, што ў яго на гэта не так шмат жадання і магчымасцяў, а фраза калісьці чапляла, але потым стала пляваць.
Але, калі ўдумацца, дык Капскі сапраўды сёе-тое купіў. Праўда, не тое, што маюць на ўвазе заўзятары іншых каманд – а яны абвінавачвалі ў працы з АБФФ, сыходзе ад адказнасці па «справе Верамко» і нават лаяльнасці суддзяў, хаця пра нейкія сувязі функцыянера з арбітрамі ўнутры белфутбола наогул ніяк не згадвалі. Што рэальна было (і такія выпадкі траплялі ў прэсу), дык гэта стымуляванне тых, хто гуляў супраць бліжэйшых супернікаў БАТЭ – цяпер гэта нагода для пакарання ад федэрацыі, але раней у гэтым ніхто не бачыў нічога кепскага (а ёсць тыя, хто і сёння не бачыць).
Дык што тады купіў Капскі? У многім менавіта гэтыя рашэнні дазволілі барысаўскаму праекту ўзляцець.
Дзіцяча-юнацкія школы
Першае, што вырашыў купіць Капскі – гэта «інкубатары» моладзі. Яшчэ ў 1997-м, калі сам БАТЭ толькі выйшаў у Д2, клуб дамовіўся з мінскай «Сменай» – буйной школай, на базе якой ужо была каманда Д3 (а ў выніку вырас цяперашні «Мінск»). «Змена-БАТЭ» праіснавала тры гады, ішла ў лідарах Д3, а галоўнае – дала барысаўцам будучых вядомых гульцоў, напрыклад, Арцёма Ганчарыка і Аляксея Багу.
Яшчэ больш паспяховай атрымалася супраца БАТЭ з Рэспубліканскай вучэльняй алімпійскага рэзерву. Наогул было заведзена, што таленты РУОР, якіх збіралі з усёй краіны, ішлі мінскаму «Дынама», але ў 1995-м фарм-клуб на базе вучэльні стварылі ў МПКЦ (цяпер «Славіі»). Ну а калі супраца з Мазыром забуксавала, падмітусіўся Капскі – і ключавы ў сістэме РУОР трэнер Юрый Пышнік стаў накіроўваць гульцоў у БАТЭ. Такім чынам там зʼявіліся Віктар Ганчарэнка, Юрый Жаўноў, Віталь Кутузаў. Ну а тое, што побач будзе нямала партнёраў па юнацкай зборнай Беларусі, кажуць, стала адным з фактараў, які прывёў у БАТЭ Аляксандра Глеба.
«Атака-Аўра»
Яшчэ адно набыццё Капскага ў 1998-м – склад цэлага футбольнага клуба. У дзёрзкага праекту Якава Шапіра, які ў 1995-м стаў чацвёртым, а ў 1996-м шостым, узніклі праблемы з фінансаваннем – уваходжанне ў сістэму «Дынама» пад кіраваннем Яўгена Хвастовіча не дапамагло, бо ў самога «Дынама» пачаліся праблемы, так што ў 1997-м ужо проста «Атака» ледзь выратавалася ад вылету і развалілася.
Але тут некаторымі гульцамі зацікавіўся БАТЭ – а Шапіра пераканаў Капскага падпісаць «оптам» адразу 12 футбалістаў, фактычна проста пакрыўшы іх даўгі па заробках. Не ўсе з тузіна засталіся ў БАТЭ – хтосьці адразу сышоў за Шапіра, які не прыжыўся ў камандзе, у слонімскі «Камунальнік». Але ў Барысаве засталіся Васіль Хамутоўскі, Юры Дарашкевіч, Аляксандр Лісоўскі і Аляксандр Ермаковіч – важныя і нават ключавыя выканаўцы ў чэмпіёнскім сезоне-1999.
Канкрэтныя гульцы
Капскі досыць хутка навучыўся зарабляць на продажы гульцоў – і мог раскашэліцца на іх куплю. А беларускія клубы арыентаваліся ў першую чаргу на БАТЭ (і мінскае «Дынама») – хто яшчэ мог заплаціць завоблачную па лакальных мерках суму? А ў Барысаве плацілі – 140 тысяч долараў за Віталя Радзівонава ў 2006-м, 160 тысяч за Аляксандра Валадзько і 350 тысяч за Ігара Шытава ў 2009-м, 180 тысяч за Рэнана Брэсана ў 2010-м, непабітыя дагэтуль 600 тысяч за Дзяніса Палякова ў 2012-м, і гэта не лічачы больш дробных пакупак і прапановы ў 400 тысяч за Дзмітрыя Мазалеўскага ў 2008-м (брэсцкае «Дынама» адмовілася, але праз тры гады ўсё ж прадало за 115 тысяч). БАТЭ плаціў – і выйграваў новыя трафеі і дасягаў груп еўракубкаў, а потым часта прадаваў гульцоў яшчэ даражэй.
Доўгі час Барысаў быў першым выбарам для футбалістаў унутры краіны – і з фінансавых меркаванняў, і праз тое, як умеў пераконваць (падкупляць?) бос клуба. Былы мінскі дынамавец Станіслаў Драгун не дасць схлусіць.
