Дзмітры Навоша: «Мы ўбачым шмат адрачэнняў ад дыктатара, як у Сабаленкі. Да Мінска не даедзем, а экс-лукашысты будуць размахваць БЧБ»
Заснавальнік Tribuna.com Дзмітрый Навоша падзяліўся меркаваннем чаму варта працягваць задаваць спартсменам, якія выступаюць на міжнародных спаборніцтвах, пытанні пра іх стаўленні да вайны ва Украіне.
«Ды што вы прысталі да спартоўцаў з гэтай бздурой?» – чую пры кожным выступленні і ў кожным трэдзе на тэму спартыўных санкцый (у тым ліку ад нібыта антываенных людзей).
Тры простых думкі на гэты конт:
1) Відавочна, што ўзыходзячая сусветная зорка Арына Сабаленка дайшла да асуджэння расійскай агрэсіі і асабіста Лукашэнкі (на 15-ты месяц вялікай вайны) з-за настойлівасці журналістаў і для ўласнай выгады, а не ад нейкай эмпатыі ў адносінах да людзей, якая там прачнулася.
Але так гэта і мусіць працаваць. Арына хоча ўсе належныя сусветнай зорцы прывілеі: кантракты з Найкам і іншымі сусветнымі брэндамі – а не з Беллегпрамам; запрашэнняў на статусныя мерапрыемствы – а не на аўтапрабегі з Віктарам Лукашэнкам у гонар Аляксандра Лукашэнкі.
Калісьці мы ўбачым яшчэ шмат такіх адрачэнняў ад дыктатара сярод удзельнікаў яго групы падтрымкі – калі іх асабісты баланс Risk/Reward ссунецца па-сапраўднаму. Мы з вамі да Мінска не паспеем даехаць, а нехта з ранейшых лукашыстаў ужо на ўсю моц будзе размахваць БЧБ.
2) Які практычны сэнс? Заявы Сабаленкі абляцелі ўсе топавыя сусветныя медыа (гэта самая вядомая беларуска на планеце прама цяпер), але цалкам праігнараваныя беларускім афіцыёзам. Ну нічога, у Беларусі па-ранейшаму нядрэнна чытаюць і глядзяць нашыя, экстрэмісцкія СМІ.
Выкарыстоўваць поспехі Сабаленкі ў сваёй прапагандзе ў лукашыстаў больш не атрымаецца. Перш яны шарашылі літаральна праз коску: «увесь свет супраць нас > але мы ў асобе Сабаленкі перамагаем > значыць, наш правадыр вялікі і магутны > давайце ж яшчэ актыўней знішчаць яго ворагаў». Менавіта асуджэнне злачынстваў Лукашэнкі і Пуціна выводзіць беларускіх і расейскіх спартоўцаў з ліку інструментаў прапаганды.
Першапачаткова Сабаленка ўвілівала ад адказаў з дапамогай канструкцый тыпу «ад мяне нічога не залежыць» і «хіба я магу спыніць вайну». Але вось гэтае нежаданне беларускай арміі ваяваць супраць Украіны, непадтрымка большасцю беларусаў расійскай агрэсіі (пры тым, што Беларусь – такая ж дыктатура, як і Расія) – яно ж з чагосьці складаецца: з тысяч публікацый беларускіх журналістаў, у тым ліку кінутых у турмы; з тысяч выказванняў і ўчынкаў беларускіх opinion-лідараў, у тым ліку топ-спартсменаў.
Расійскім спартоўцам і opinion-лідарам таксама было б карысна не маўчаць. Пуціну сапраўды яшчэ трэба будзе заганяць усё новых і новых мужычкоў ва ўкраінскія акопы з дапамогай новых хваляў мабілізацыі. У горшым сцэнары, гэтая неверагодна крывавая і варварская вайна не скончыцца датуль, пакуль не скончацца няздольныя адмовіцца ад гэтага мужычкі.
У адносінах да тых (ужо сотняў) расійскіх спартоўцаў, хто даў выкарыстаць сябе ў прапагандзе вайны і мабілізацыі ўжо склаўся кансэнсус па іх нядопуску ў міжнародны спорт – і гэта таксама вельмі важна ў частцы балансу Risk/Reward усіх іх калегаў. Другі мілітарысцкі шабас Пуціна ў Лужніках прайшоў ужо без спартоўцаў, у адрозненне ад першага; зніжэння іх уцягвання ў такія мерапрыемствы ўжо выглядае трэндам. Магчыма, гэта таксама неяк звязана з тым, што «Трыбуна» фіксуе (і даносіць да свету) кожны такі выпадак з пачатку ўварвання – і будзе далей.
3) З пункту гледжання глабальных трэндаў, ёсць і вельмі для Украіны небяспечныя (а таксама, насамрэч, для Беларусі і нават Расіі – калі вы не лічыце, што вечная вайна гэтым краінам на руку). Вайна, так якая жахнула ўсіх спачатку, непазбежна сыходзіць на перыферыю ўвагі ў шматлікіх у заходнім міры, хоць канцэнтрацыя жаху ніжэй не стала.
Гэта выдатна відаць па тым жа спорце – па тых жа тэнісных трыбунах (якія асвіствалі не Сабаленку, якая ўвілівала ад прамых пытанняў, а не паціснула ёй руку ўкраінскую тэнісістку).
Рызыка вяртання Расіі і Беларусі ў сусветны спорт – гэта ў тым ліку рызыка далейшай нармалізацыі вайны, прывыкання з ёй, вяртання да business as usual. Сімптом спроб таго ж МАК «навучыцца жыць з гэтай вайной» у процівагу спробам сканцэнтраваць усе магчымыя намаганні на тым, каб хутчэй і надзейней яе скончыць.
Не, усё гэта – гэта не бздура і не дробязі. Цяпер у пытаннях вайны і міру дробязяў, мне здаецца, не засталося ўвогуле», – напісаў Навоша ў Telegram-канале.
Нагадаем, у адказ на вайну, якая з 24 лютага 2022-га працягваецца Расіяй ва Украіне з выкарыстаннем тэрыторыі Беларусі, МАК 28 лютага 2022-га апублікаваў рэкамендацыю адхіліць прадстаўнікоў Расіі і Беларусі ад міжнародных спаборніцтваў, як i зрабiла большасць сусветных федэрацый па відах спорту.
28 сакавіка 2023-га МАК абвясцiў, што з гэтага моманту рэкамендуе дапускаць да міжнародных спаборніцтваў беларускіх і расійскіх індывідуальных атлетаў у нейтральным статусе, калі такія спартсмены не дапускалі «актыўнай падтрымкі» вайны ва Украіне, а таксама не маюць кантракта з ваеннымі або сілавымі ведамствамі Беларусі ці Расіі.
