Трэнер Пяўніцкі: «Праблемы ў жаночым гандболе пачаліся з сыходам мужчын з дзіцячага. На спаборніцтвах адны жанчыны - няправільна»
Галоўны трэнер жаночай зборнай Беларусі па гандболе Валерый Пяўніцкі расказаў аб тым, як прыйшоў у жаночы гандбол, аб легіянерскім вопыце і праблемах з трэнерскімі кадрамі ў выглядзе спорту.
– Але засталіся вы чамусьці ў гандболе жаночым.
– Дык падманулі! Спачатку адслужыў у войскі – у Печах, у знакамітай «блакітнай» дывізіі сухапутных войскаў, гатовай да імгненнага ўдзелу ў любым узброеным канфлікце, дзе мінуў добрую школу жыцця. Потым вярнуўся ў Мінск з намерам трэніраваць хлапчукоў у школе вышэйшага спартыўнага майстэрства. Мне сказалі, што ўсё окей, і я з задавальненнем адгуляў усе тры належныя пасля войска месяцы. А калі ўвосень прыйшоў, паставілі перад фактам – вакансія ёсць толькі на дзявочым аддзяленні.
Інтрыгу замуціў, як і належыць, стары габрэй Коган. Марат Міхайлавіч мне сам потым пра гэта і расказаў. Ён, вядома, выконваў свае інтарэсы, але дзякуючы яму ўжо на трэці год працы я пачаў трэніраваць зборную школьніц рэспублікі. Наташа Аверчанка, Лена Алеха, Іна Кулік, пазней падышлі Тоня Чыбангу, Марына Браценкова, Лена Корзун, Іра Чарнеўская, Таня Зуева – гэта ўсе былі гульцы маладзёжных і юніёрскіх зборных СССР.
Коган, як мы цяпер ведаем, быў мужык разумны і хітры, і я ў яго шмат чаму вучыўся. Неяк ён сказаў: «Давай, пераапранайся і пагуляй з дзяўчынкамі 4 на 4». Ну добра. Што я пачуў пасля трэніроўкі: «Ты ці гуляй у поўную сілу ці… Але так, як сёння, не трэба».
Карацей, мы потым пачалі секчыся так, што мала нікому не здавалася. Дык вось – такіх гандбалістак я потым не сустракаў. Калі б я зараз згуляў так жорстка з гульцом цяперашняга пакалення, то яна б упала і абавязкова пакрыўдзілася б на мяне. Тады людзі таксама падалі, але ўставалі і з нядобрым бляскам у вачах казалі: «А давайце яшчэ раз паспрабуем, Валерый Пятровіч».
– Разумны чалавек ніколі не крыўдуе. Ён адразу пачынае думаць, як будзе помсціць.
– Менавіта! Яны не крыўдзіліся, яны думалі, як эфектыўна супрацьдзейнічаць такой гульні. Вось з такімі людзьмі пачыналася мая трэнерская кар'ера. Потым прыйшоў легіянерскі перыяд: Данія, Польшча, Іспанія, Азербайджан, Ангола.
– У якой краіне больш за ўсё спадабалася працаваць?
– Ведаеце, любая краіна дае свой вопыт. У Анголе працаваў з другім клубам краіны – і дзівіўся. Спачатку таму, што жанчына займае ў гэтай краіне прывілеяванае становішча. Потым захапляўся фізічнымі кандыцыямі мясцовых гульцоў.
Каманда вайсковая, і трэніраваліся мы на ваеннай базе. Упершыню пайшлі ў басейн, дзяўчынкі распрануліся да купальнікаў – і я абамлеў. Спецыялісты мяне зразумеюць: такіх ягадзіц, такіх трапецый еўрапейскія трэнеры не бачылі ніколі. Глядзіш на дзяўчынак і разумееш, што для гандбола прырода дала ім усё.
Мы праз паўгода паехалі на турнір у Іспанію, дык да мяне падышлі мясцовыя гульцы і папрасілі, каб я сказаў сваім не гуляць жорстка. А яны цвёрда і не гулялі, проста пры прамым сутыкненні іспанка падае, як падкошаная, а анголка застаецца стаяць.
– Але вернемся ў наша не асабліва радаснае сучаснасць. Жаночы гандбол у Беларусі традыцыйна адстае ад мужчынскага, і ніхто не ведае, як гэты дысбаланс устараніць.
– Праблемы ў нас пачаліся ў двухтысячных, калі мужчынскія трэнеры сышлі з жаночага дзіцячага гандбола. Прыходжу на спаборніцтвы, а там парадам кіруюць [камандуюць] адны толькі жанчыны. Не хачу кідаць у іх бок камень, але гэта няправільна.
Вельмі добрых жанчын-трэнераў ведаю няшмат, у Расіі гэта Вольга Акапян і Людміла Бодніева, у Чарнагорыі Таня Ярамінак, якая зараз трэніруе мясцовую маладзёжную зборную. Ну яшчэ ў Беларусі, на мой погляд, ёсць пара чалавек, але называць іх не буду, каб іншыя не пакрыўдзіліся на мяне на ўсё жыццё, – сказаў Пяўніцкі.
