Смольскі пра трэніровачны працэс: «Для мяне самае складанае – гэта май і ліпень»
Біятланіст зборнай Беларусі Антон Смольскі расказаў пра працэс падрыхтоўкі да спаборніцтваў.
– Мы з табой зараз пройдземся па розных нагрузках, практыкаваннях, каб глядач разумеў, чым вы займаецеся. Вось іншы чалавек прыязджае на вашу трэніроўку, умоўна хтосьці бяжыць, хтосьці прэч на ролерах катаецца, хтосьці страляе, ну ўвогуле такі, ведаеш, броўнаўскі рух, адбываецца.
Давай з табой вось па дэталях растлумачым, вось аснова ў падрыхтоўцы біятланіста, а ўсё ж вось падрыхтоўка на ролерах ці гэта стральба? Або гэта ўвогуле функцыянал, ведаеш, у зале запампавацца, што вось галоўнае?
– Наогул базавая нагрузка – гэта лічыцца нізкаінтэнсіўная нагрузка, разнапланавая, пасля накласці хуткасную працу на гэтую базавую працу. Напрыклад, калі і базавай падрыхтоўкі недахоп, то хуткасці можа хапіць толькі на месяц сезона, а далей са студзеня месяца будзе спад, спад, спад і без пікавых значэнняў.
Базавую нагрузку мы робім разнапланавую для таго, каб недзе даць аднавіцца пэўным мышцам.
– Гэта значыць база – гэта па факце функцыянал, гэта бег, ролер, ровар, што яшчэ ўваходзіць у гэтыя базавыя нагрузкі для спартсмена?
– Ну, гэта мы гаворым пра базавую аэробную нагрузку, цыклічную. Таксама ёсць базавая сілавая падрыхтоўка, якая таксама з’яўляецца неад’емнай часткай падрыхтоўкі элітнага спартсмена. Раман Сінічэнка знаходзіць баланс менавіта ў плане падрыхтоўкі для таго, каб не было ні перагрузкі.
– Каб сумна не было, груба кажучы?
– Ну так, так.
– Цыклічная, я так разумею, гэта калі выкладваецца фатаграфія на стадыёне з голымі тулавамі, нешта выкручваеце. Гэта есць таксама адна з частак гэтай гісторыі?
– Так так. Ну, цыклічная нагрузка – гэта бесперапынная праца. Мы выконваем таксама цыклічную трэніроўку, розныя інтэнсіўнасці, бегам.
Чаму на стадыёне? Таму што вельмі зручна трымаць пастаянную хуткасць і пастаянны пульс пэўны час.
– Стральба – гэта не базавая нагрузка?
– Стральба таксама ўваходзіць у базавую нагрузку. І, напрыклад, у дзень у спартсмена нацыянальнай каманды каля 100 стрэлаў – гэта сярэдняе значэнне.
Наогул, для мяне самае складанае – гэта травень і ліпень.
На шчасце, яны прайшлі. Шмат доўгай трэніроўкі, шмат базавай працы, манатоннай, дыскамфортнай і даволі сумнай.
З ліпеня, са жніўня месяца пачынаецца ўжо праца больш інтэнсіўная, цікавейшая, ужо якая нагадвае спаборніцтвы. У ліпені мы будзем працаваць над анаэробным парогам. Гэта фаза, калі хуткасць высокая, як бы ты стамляешся, але арганізм у гэты час паспявае аднаўляцца.
Наогул, горы нам неабходны, бо, да прыкладу, я ўжо ў Раўбічах не атрымліваю таго эфекту, які павінен быў атрымліваць, які атрымліваў раней.
Адпаведна, я стамляюся цягліцава, суставы стамляюцца, можа быць, маральна, але функцыянальна ўнутры я не адчуваю, што я стаміўся.
– Калі вы па лесе з палкамі таксама бегаеце, гэта таксама база, па сутнасці, так, гэта разнастайнасць, вось такая разнапланавасць?
– Так-так, гэта разнапланавыя трэніроўкі, і я паўтару, што мы робім розныя трэніроўкі для таго, каб даць адпачыць і аднавіцца сваім суставам, цягліцам, звязкам. Напрыклад, вось зусім нядаўна круцілі веласіпед чатыры гадзіны. У адзін момант мне стала вельмі цяжка, і вось Іван Тулацін вярнуўся мяне падцягнуць у групе.
Здавалася б, быццам бы, круцім у групе, а вось у адзін момант я адчуў, што адстаю, і ўсё, і не мог дастаць.
– Ёсць такое паняцце як тэхніка ходу, умоўна тэхніка ходу Домрачавай, яна вядомая, у Дынары Алімбекавай таксама ёсць асаблівая.
Наколькі тэхніка ходу важная ў тым ракурсе, што калі ты яе ўдасканальваеш, цябе будуць гэтыя секунды з’ядаць па трасе? Ці можна так разважаць?
– Так-так, на высокім узроўні спартсмен сусветнага ўзроўню, топавага ўзроўню, змагаецца заўсёды там за найменшыя долі секунды, яму дарагая кожная секунда.
Возьмем, да прыкладу, Мартэна Фуркада, у яго была адна з самых ідэальных тэхнік, за кошт тэхнікі, за кошт эканамічнасці сваёй тэхнікі, ён вельмі шмат выйграваў у тых людзей, можа быць, фізічна яны былі і мацнейшыя за яго, а тэхніка, яна залежыць ад каардынацыі, ад хуткасці мыслення, ад таго, наколькі можаш валодаць сваім целам.
Нават сёння я кожны дзень працую над тэхнікай для таго, каб злавіць самы эканамічны рух для сябе.
– Часта бачу на стралковых трэніроўках, у вас вы працуеце пад нагрузкай, два варыянты я заўважаў: вы альбо нешта пагушкаеце, прыбеглі, пастралялі, альбо, гляджу, пастралялі, маленькі кружочак зрабілі – зноў у стральбе. У чым іх розніца, расшыфруй.
– Пачнем з базавай працы, мы базавую працу робім спакойна. Спакойна мы прыбіраем максімальна ўсе свае памылкі, якія ёсць у стральбе, каб не дапускаць іх ужо падчас інтэнсіўнасці.
Паступова дадаем лёгкую інтэнсіўнасць, прыходзячы ўжо да спаборніцкай хуткасці.
– Гэта значыць, спакойным рэжыме зразумела, а калі вы там пацягаеце бліны і іншае, гэта менавіта, каб пад нагрузкай, так? Як вы мадэлюеце ўмоўна падыход да мяжы?
– Так, паступова мы прыходзім да лёгкай інтэнсіўнасці, пасля сілавой працы страляем, і гэта ўжо ў нас так прынята. Таму што пасля добрага практыкавання, напрыклад, там прыседы, альбо жым ад рукі з добрай вагой, напрыклад, будзе гэта гіпертрафія, альбо максімальная сіла, у цягліцах ёсць лёгкі трэмар, прамы такі, што ты яго не кантралюеш, цягліцы ўвесь час маюць рух. Недзе за трыста метраў да мяжы ты ўжо сябе рыхтуеш да таго, што ты будзеш страляць.
Частая памылка, і нават у мяне гэта прысутнічала раней, я проста сябе не спыняў, я рухаўся вельмі высокім тэмпам, аж да самага дывана, потым клаўся і разумеў, што гэты пульс…
– Прыходзячы, калі пра журналісты задаюць пытанне, як ацэньваеце вашу гонку, на яго, насамрэч, вельмі складана адказаць спакойна, так, таму што ў галаве, напэўна, аналіз у гэты момант ідзе вялікі? Ён сапраўды ідзе?
– Калі гэта ўдалая гонка, вядома, будзе прысутнічаць эйфарыя, што вось у цябе ўсё атрымалася, ты задаволены сабой, ты задаволены працай, бываюць гонкі, што не атрымліваецца, і ты ідзеш, і ўжо фінішаваўшы, ты пачынаеш аналізаваць, што пайшло не так, Што ты мог выпусціць падчас гонкі, чаму так адбылося.
У алімпійскі сезон, так, я адчуваў, што я знаходжуся прама на вельмі добрым піку.
– У посталімпійскі сезон можна дзесьці зменшыць нагрузку, так, арганізму даць падыхаць, гэта можна наогул так рабіць злёгку?
– Ну, гэта было выдатна, калі можна было адзін сезон проста скінуць нагрузку і практычна нічога не рабіць. Насамрэч, самы складаны сезон – гэта посталімпійскі, таму што вельмі шмат базавай працы, шмат манатоннай, доўгай, цыклічнай, сілавой.
Закладваеш максімальна базавую працу для таго, каб у наступныя сезоны паступова накладваць туды хуткасць, сілу, магутнасць, каб у алімпійскі сезон ты ўжо не думаў аб тым, як табе трэніравацца, каб у алімпійскі сезон ты бегаў.
– А калі ў вас пачынаецца сезон? Умоўна кажучы, вось летняя частка, зімовая. Наколькі адрозніваюцца гэтыя цыклы падрыхтоўкі?
– Сезон пачынаецца ўжо з сярэдзіны лістапада, калі мы прыбіраем цяжкую сілавую працу ў зале, для таго, каб гэта не перашкаджала нашай хуткасці, нашай цягавітасці, памяншаецца цыклічная нагрузка.
Ну, увогуле, змяншаецца нагрузка парадку на 30-40 працэнтаў ад звычайных гадзін, – сказаў Смольскі.
