Экс-арбітр ЧБ Прановіч: «Суджу лакальныя спаборніцтвы ў Філадэльфіі. Усё арганізавана на вельмі сур'ёзным узроўні. Якасці газону пазайздросціць першая ліга Беларусі»
Экс-арбітр чэмпіянату Беларусі Яўген Прановіч распавёў тэлеграм-каналу «О, спорт! Ты – мир!» пра матчы, якія судзіць у ЗША, а таксама падзяліўся меркаваннем пра футбольную інфраструктуру ў ЗША.
– Калі пераехаў у ЗША, спачатку працаваў на лініі, а потым арганізатары спаборніцтваў убачылі мой узровень, як я рухаюся, як дзейнічаю, плюс у мяне прафесійная Еўрапейская экіпіроўка. І мне сказалі, што можна працаваць у полі. Нічога складанага – суддзя павінен умець працаваць на любой пазіцыі.
– Якія матчы судзілі ў ЗША?
– Лакальныя спаборніцтвы ў Філадэльфіі. Калі параўноўваць з Беларуссю, то гэта, напэўна, ліцэнзаванне. Бо тут у школах навучаюць футболу – гэта значыць, як яны кажуць, сокеру, – то праводзяцца спаборніцтвы паміж навучальнымі ўстановамі. Гуляюць дзяўчаты і хлопцы да 17-18 гадоў. Ёсць матчы і сярод пяцігодак – увогуле, можна сустрэць каманды ўсіх узростаў.
Пры гэтым усё арганізавана на вельмі сур'ёзным узроўні. Рэгіянальная Федэрацыя распрацоўвае рэгламент спаборніцтваў, прызначаюцца суддзі, адказныя, ёсць сайт, табліцы з удзельнікамі, вядзецца здымка матчаў.
– З камандамі якога ўзросту вы працавалі?
– 16-18 гадоў, 14 і 12. Адзін раз абслугоўваў паядынак паміж дзяўчынкамі, а ў асноўным усё ж такі мужчынскія спаборніцтвы.
– Ці можна параўнаць 18-гадовых футбалістаў у Філадэльфіі з аднагодкамі з Беларусі?
– Нашы 16-18 Летнія хлопцы выглядаюць мацней і ў фізічным плане, і ў тэхнічным. Думаю, гэта звязана з тым, што ў ЗША сокеру надавалася не такая вялікая ўвага, як у Еўропе, у Беларусі ў прыватнасці. Тут усё ж такі ў прыярытэце Амерыканскі футбол, бейсбол. Таму і няма спецыялістаў, якія змогуць навучыць усім тонкасцям сокера.
Дарэчы, так як Амерыка – гэта краіна мігрантаў, то тут адкрываюцца рускія школы футбола, украінскія, прыязджаюць трэнеры з гэтых краін. І калі іх каманды спаборнічаюць з мясцовымі калектывамі, то адрозненні ў тэхніцы і майстэрстве прыкметныя. Каманды еўрапейцаў вызначана мацней – выйграюць даволі лёгка, забіваюць па 6-7 мячоў.
– Што скажаце пра інфраструктуру, атмасферу і балельшчыкаў на гэтых спаборніцтвах?
– Слухайце, гэта наогул іншы свет. Нават параўноўваць з тым, што мы бачым у Беларусі, не варта. У Амерыцы, калі гуляюць 10-гадовыя хлопцы, збіраюцца дзясяткі гледачоў, апладзіруюць, крычаць, падтрымліваюць, гоняць свае каманды наперад. Атмасфера проста дзіўная. Калі першы раз убачыў, у якой абстаноўцы праходзяць турніры, падумаў: «што наогул тут адбываецца?«Стаяць палаткі каля поля, сталы, людзі прыязджаюць семʼямі, ёсць вада, ежа, некаторыя нават смажаць барбекю прама каля стадыёна. Усё ўладкавана максімальна камфортна. І бачна, што людзі атрымліваюць задавальненне, таму што ім не важна, якога ўзроўню спаборніцтва – гэта ўсё роўна свята.
– На якіх стадыёнах праходзяць спаборніцтвы, якія вы судзілі?
– У Філадэльфіі ў кожнай школы і каледжа ёсць свае стадыёны для сокера, бейсбола і амерыканскага футбола (плюс пляцоўка для баскетбола). Не ўспомню ніводнай школы без стадыёна. Заслаць як натуральныя палі, так і штучныя, прадугледжана асвятленне. Пры гэтым якасці газону пазайздросціць Першая ліга Беларусі.
На нейкіх стадыёнах ёсць невялікія трыбуны, як, напрыклад, на САК «Алімпійскі» ў Мінску, дзесьці без трыбун. Але ў такім выпадку амерыканцы прыносяць свае крэслы, сталы, ставяць іх побач з полем, раскрываюць парасоны ад сонца і самі сабе забяспечваюць камфорт, кайфуюць, – распавёў Прановіч.
