Экс-суддзя ЧБ Аніхімоўскі: «Жыццё ў краіне стала нашмат цяжэйшым, гульцы шмат думаюць пра тое, як пракарміць сем'і. Гэтая напружанасць пераносіцца на поле»
Экс-суддзя чэмпіянату Беларусі Віталь Аніхімоўскі ў інтэрв'ю Telegram-каналу «О, спорт! Ты – мир!» распавёў пра хамскія паводзіны футбалістаў у чэмпіянаце Беларусі і пра тое, як на гэта ўплывае сітуацыя ў Беларусі.
– Прыклад з чэмпіянату Беларусі. Прыехаў у Бабруйск, дзе гуляла «Белшына» з «Хваляй». Перад матчам прывіталіся са мной усяго тры футбалісты. Тады зразумеў, што калектыўная непавага ў нашым футболе настолькі высока вырасла… Гэта вельмі сумна.
– Гэтую непавагу адчувалі на працягу ўсёй кар'еры ў Беларусі ці толькі ў апошнія гады?
– У нейкіх формах яно было заўсёды, але асабліва востра адчувалася ўжо ў канцы майго знаходжання ў Беларусі.
Памятаю матч, які суддзі потым сумесна разбіралі на зборы. Брэсцкае «Дынама» гуляла дома з нейкім серадняком, гаспадарам патрэбны былі акуляры, бо ў 2019 годзе яны якраз ішлі да чэмпіёнства. Шостая хвіліна, Быкаў проста прамым тэкстам пасылае галоўнага арбітра на тры літары і называе яго ######## [геем]. Арбітр нічога не паказвае, а на нарадзе тагачасны кіраўнік дэпартамента судзейства і інспектавання Андрэй Чэпа кажа: «Вось гэта прамая чырвоная картка». І пляваць, што пачатак матча, што гэта гаспадары і гэтак далей. Чэпа кажа: «Або ты сапраўды #######, альбо гэта чырвоная картка. Большага я не разумею». І Чэпа даказваў арбітрам, што за любыя абразы арбітраў трэба выдаляць футбаліста. Мы сапраўды пачалі так рабіць, спынялі ўсе спробы абражаць. З часам, калі я прыязджаў на матчы, бачыў, што гульцы паводзяць сябе больш стрымана.
Калі сышоў Чэпа і дашлі новыя кіраўнікі ў дэпартамент, гэтая лінія згубілася. Гульцы гэта з часам адчулі – зноў пачалі хаміць на полі, не праяўляць належнай павагі. Ну а кожнага не выдаліш. У выніку ўсё вярнулася да ранейшых хамскіх адносін, а суддзі нічога ўжо не маглі зрабіць.
Яшчэ прыгадаў цікавы эпізод. Прыехаў у Наваполацк. Тады «Нафтан» трэніраваў Валеры Стрыпейкіс. Прама перад матчам ён падыходзіць да мяне, кладзе руку на плячо і кажа: «Ну што, Віталь, нам трэба сёння выйграць». А я яму не сябар, не таварыш, тым не менш, Стрыпейкіс дазваляе сабе такое. Кажу: «Вы ўвогуле разумееце, што кажаце? З якога перапуду я павінен слухаць гэта ці ўдзельнічаць?» Ён не зразумеў майго пасылу, а па факце я яго выдаліў яшчэ ў першым тайме. Чаму? Ды таму што ён падчас паядынку ўвесь час ад мяне нешта патрабаваў, прад'яўляў нейкія прэтэнзіі. Прызначыў 11-метровы ў вароты «Нафтана» – Стрыпейкіс паслаў мяне на тры літары і атрымаў выдаленне. Гэта вельмі паказальны момант стаўлення гульцоў да суддзяў у чэмпіянаце Беларусі.
– У канцы вашай кар'еры ў Беларусі хамства гульцоў у дачыненні да арбітраў пачало пераходзіць межы?
– У маім разуменні так. Звязваю гэта ў тым ліку са зменамі ў дэпартаменце судзейства і інспектаванні. Цяперашнія кіраўнікі пусцілі ўсё на самацёк, гэта адчулі футбалісты, таму і дазваляюць сабе такія паводзіны. Наколькі бачу, у апошніх сезонах дысцыплінарных картак стала нашмат менш. Арбітры неяк адышлі ад практыкі караць за размовы. Так, дасведчаныя арбітры сябе ў крыўду не дадуць, але маладым цяжэй. Яны проста не адчуваюць, што яны маюць падтрымку ад АБФФ. Няма там такога чалавека, які скажа: «Слухай, будзь смялей, нахабней, і калі нешта табе будуць прад'яўляць, я буду на тваім баку». З такім падыходам нічога не атрымаецца.
У Беларусі хапае выхаваных гульцоў, але футбалісты ўсё роўна вельмі часта паддаюцца эмоцыям. Жыццё ў краіне стала нашмат цяжэйшым, ігракі шмат думаюць пра тое, як пракарміць сем'і, яшчэ пра нешта акрамя спорту. І вось гэтая напружанасць пераносіцца на поле. Калі глядзеў на гульцоў, прычым не толькі на тых, якія на мяне наязджалі, бачыў у іх псіхалагічную стомленасць. Стомленасць ад усяго: ад футбола, узровень якога ў нашай краіне імкліва падае, ад жыцця, якое з кожным годам становіцца ўсё цяжэй. Адсюль і ўзнікае ў людзей напружанне, якое перарастае ў хамства на поле. Усё ўзаемазвязана.
– Незадаволенасць жыццём выяўляецца ў паводзінах футбалістаў на полі?
– Вядома, не ва ўсіх, але шмат у чым так і ёсць.
І яшчэ адзін важны момант. У вялікіх еўрапейскіх камандах ёсць штрафы за неабавязковыя карткі. Памятаю, былі мы на турэцкім зборы, і мы, арбітры, зайшлі на поле пасля гульні адной турэцкай каманды. На лаўцы ляжаў забыты лісток, дзе напісана, за што ігракі атрымліваюць штрафы. Напрыклад, адна неабгрунтаваная жоўтая картка каштуе 500 еўра. Спазненне на трэніроўку – 200 еўра. Гэта рэальна дысцыплінуе гульцоў. А зараз што? Ну, паўшчувае трэнер, нешта скажа – але гэта ніяк не паўплывае на паводзіны гульца. Трэба ўводзіць фінансавыя пакаранні – тады, можа, задумаюцца, – сказаў Аніхімоўскі.
