Экс-гулец зборнай Германіі, якога Чыж запрашаў у «Дынама» спартыўным дырэктарам – вось дзе ён цяпер: ізноў стаў трэнерам, працуе за мяжой, часта мяняе клубы

Сёння ў гэта складана паверыць, але ў беларускі футбол заязджаў чалавек, які пагуляў за зборную Нямеччыны (не, гэта не Кевін Кураньі і яго эпапея з Брэстам). Гаворка пра Томаса Брдарыча, які апынуўся ў мінскім «Дынама» ўлетку 2011-га.

У ліпені таго года сталічны клуб аб'явіў аб прызначэнні на пасаду спартыўнага дырэктара 36-гадовага немца. Футбаліст Брдарыч гуляў у Бундэслізе за «Штутгарт», «Фартуну», «Баер», «Гановер» і «Вольфсбург», у агульным правёўшы ў нямецкай эліце 204 матчы і забіўшы 54 мячы. Асабліва паспяховымі ў кар'еры Брдарыча былі апошнія сезоны (сярэдзіна «нулявых»), калі форвард стабільна забіваў больш за дзесяць мячоў за чэмпіянат. На той перыяд прыпалі і ўсе восем матчаў (пры адным голе) за зборную Нямеччыны. Томас быў на добрым рахунку ў нямецкім футболе, і яго ўключылі ў склад Бундэстым на ЧЕ-2004. Турнір у Партугаліі аказаўся правальным для каманды - не ўдалося нават выйсці з групы. Брдарыч на полі з'явіўся толькі раз - на 12 хвілін супраць Латвіі (0:0).

Кар'еру функцыянера немец пачаў у 2009-м, калі прыйшлося скончыць гуляць праз траўму. Першы час ён быў спартовым дырэктарам, а затым галоўным трэнерам «Уніён Золінгена». Пасля гэтага Брдарыч працаваў з моладзевымі камандамі «Байера» і «Юрдынгена».

На першай прэс-канферэнцыі ў Мінску новы спортдзір не хаваў, што зусім не ведае беларускага футбола, аднак абяцаў вывучыць яго ў найкарацейшыя тэрміны. Брдарыч хацеў "прыўнесці тое, чаму навучыўся ў Заходняй Еўропе", а таксама заявіў, што адна з асноўных сфер яго дзейнасці - гэта трансферы. Хадзілі чуткі, што каманда можа папоўніцца некалькімі футбалістамі з нямецкага чэмпіянату, але да падпісанняў справа не дайшла. Таксама Томас абяцаў не замінаць працы галоўнага трэнера "Дынама" Сяргея Аўчыннікава і не праводзіць рэвалюцыю ў клубе. Кантракт з Брдарычам падпісалі на паўтара года. Юрый Чыж хацеў ад замежніка прыўнясенне навізны ў працу «Дынама».

Брдарыча можна было ўбачыць на ўсіх матчах «Дынама». Свае першыя футбольныя візіты спортдзір зрабіў на стадыёны РЦАП-БДУ і наваполацкі "Атлант". Функцыянер мог засмуціцца тым, што ўбачыў на далёка не новых арэнах, але не падаваў выгляду, кажучы, што Беларусь - маладая дзяржава, і ўсё ў яго наперадзе. Брдарыч наведваў гульні не толькі першай каманды - заходзіў і на дынамаўскі фарм у Д3. Таксама Томаса часам бачылі на трыбунах з тагачасным галоўным трэнерам зборнай Беларусі Берндам Штанге.

«Томас першы патэлефанаваў мне, як толькі дамовіўся пра ўсё з дынамаўскім кіраўніцтвам. Ён вельмі прыемны, ветлівы хлопец, за плячыма якога выдатная гульнявая кар'ера. Таму можна сказаць, што «Дынама» папоўнілася высакакласным спецыялістам, які гарыць жаданнем заявіць пра сябе на новай ніве. Мы з Томасам сустрэліся на матчы ў Наваполацку, добра пагутарылі. Я пажадаў яму ўдачы, крыху распавёў пра гісторыю мінскага клуба», – казаў Штанге пра знаёмства са спартырам «Дынама». Пазней трэнер адзначаў, што добра пасябраваў з Брдарычам і можа размаўляць з ім па некалькі гадзін запар, абмяркоўваючы футбол і ідэі, якія той хоча прыўнесці ў клуб.

Менеджар быў частым госцем і на трэніроўках каманды ў «Стайках», пры гэтым ніяк не ўлазіў у працу галоўнага трэнера, хоць і меў зносіны і з усім штабам, і футбалістамі.

Больш за ўсё Брдарыча здзіўляла кантрактная палітыка беларускіх каманд, якія не працавалі на доўгатэрміновую перспектыву. Клубы ў большасці сваёй падпісвалі з футбалістамі гадавыя пагадненні (усё, як і сёння), падаўжаючы іх толькі пасля заканчэння папярэдніх. На думку Томаса, гэта не дазваляла не толькі мець стабільны склад з сезона ў сезон і дабівацца вынікаў, але і зарабляць на трансферах.

«Клубы пачынаюць цікавіцца гульцом, даведваюцца, што кантракт хутка скончыцца, і чакаюць гэтага моманту, каб нічога не плаціць. Калі ўсё канчаецца пераходам у новы клуб, беларускія каманды прайграюць у грошах. Апошнім з футбалістаў, якія адправіліся ў Еўропу, быў Антон Пуціла. Я думаю, "Дынама" магло зарабіць на ім больш. Проста практыка падаўжэння кантрактаў на палепшаных для гульца ўмовах, урэшце, можа акупіцца вялікімі грашыма пры яго продажы», – дзяліўся даволі відавочнымі думкамі Брдарыч.

Каб глыбей акунуцца ў беларускія рэаліі, менеджар пачаў вывучаць рускую мову, бо яго ведаў нямецкай, англійскай і сербскай аказалася недастаткова для працы ў «Дынама». У вучобе яму дапамагалі кнігі і перакладчык.

«Праўда, спраў у мяне шмат. Так што, калі ўвечар пачынаю вучыць рускія словы, пакрысе засынаю. А з раніцы трэба ехаць на працу. Але я імкнуся сумясціць працу і вучобу», - прызнаваўся Томас.

Акрамя наведванняў матчаў і трэніровак Брдарыч пісаў праграму развіцця «Дынама», але ажыццявіць яе не было наканавана. Да канца сезона ў клубе склалася дзіўная сітуацыя. Аўчыннікаў казаў, што кіраўніцтва "Дынама" больш не мае інтарэсу ў ягоных паслугах, а гендырэктар Валерый Стральцоў - што галоўны трэнер сам не хоча заставацца ў камандзе. Дзесьці паміж двух агнёў апынуўся Брдарыч, які не ўносіў яснасці ў пытанне, кажучы, што ўсе знаходзяцца ў адной лодцы і самае галоўнае - гэта вынік. Аднак выніку не было. У чэмпіянаце-2011 "Дынама" фінішавала чацвёртым і праляцела міма еўракубкаў.

Былі пытанні і да самога Брдарыча. Адразу запатрабаваўшы службовы аўтамабіль належнага класа і апошні на той момант iPhone, ён так і не прывёз у «Дынама» ніводнага гульца на рэальнае ўзмацненне, хаця на першай сваёй прэс-канферэнцыі ў Беларусі доўга разважаў на гэтую тэму. Па чутках за сваю працу немец атрымліваў каля 10 тысяч еўра за месяц. Пасля заканчэння сезона-2011 высветлілася, што кантракт з Брдарычам разлічаны ўсяго на паўгода, таму па афіцыйнай версіі бакі дамовіліся не працягваць пагадненне. Наогул, бачных вынікаў працы замежніка было не так шмат. Многія ўвогуле не зразумелі, для чаго Брдарыч прыязджаў, і для чаго Юрыя Чыж яго запрасіў.

Доўга без працы функцыянер не сядзеў - ужо праз два месяцы заняў аналагічную пасаду ва ўзбекістанскім «Бунедкоры». З падачы немца ў клуб запрасілі дынамаўца Дзмітрыя Рэкіша. Праўда, праца ў Сярэдняй Азіі таксама працягнулася ўсяго паўгода, на якія і быў разлічаны кантракт.

Дома Брдарыч вырашыў, што трэба нешта мяняць у кар'еры, таму сканцэнтраваўся на трэнерскай дзейнасці. Яе Брдарыч аднавіў летам 2013-га і тры наступныя сезоны прапрацаваў у нямецкім Д4 - і кожны сезон пачынаў у новым клубе. Дэбют у «Нойштрэліцы», з якім быў падпісаны двухгадовы кантракт, атрымаўся нядрэнным. Каманда выгуляла сваю рэгіянальную групу, аднак у плэй-оф за выхад у Д3 саступіла другому складу "Майнца" (0:2, 1:3). На гэтым праца ў клубе скончылася.

У сезоне-2014/15 Брдарыч кіраваў другой камандай «Вольфсбурга», якая стала другой у сваёй групе. Трэнеру паказалі на дзверы ўжо праз чатыры дні пасля заключнага матча чэмпіянату. Як выявілася, прычына была не ў выніках - кіраўніцтва "ваўкоў" не задаволіла бачанне будучыні каманды Брдарыча на наступны сезон. Чэмпіянат-2015/16 Томас трэнаваў "Штайнбах" і стаў з ім 12-м ў Д4.

Пасля восені-2016 кіраўніцтва македонскай «Шкендыі-79» было незадаволенае тым, як каманда правяла першую частку сезона (другое месцы і чатыры ачкі да лідара «Вардара»). Для паляпшэння пазіцый у чэмпіёнскай гонцы запрасілі Брдарыча, які трэнаваў каманду ў вясновай частцы чэмпіянату. Навязаць барацьбу за золата не атрымалася - на фінішы "Вардар" меў перавагу ў 13 ачкоў. На наступны сезон немец не застаўся ў Македоніі. Ён сам не захацеў працаваць у краіне са складанай палітычнай сітуацыяй і пакінуў "Шкендыю-79" напярэдадні фінала Кубка краіны і старта ў еўракубках.

Брдарыч вярнуўся ў Нямеччыну, дзе наступныя два сезоны правёў у знаёмым нямецкім міноры з "ТэБэ Берлін" і "Рот-Вайс Эрфурт". Каманды пры экс-зборніку змагаліся за высокія месцы, але зрабіць крок наверх не здолелі.

Са жніўня 2020-га Брдарыч працуе выключна за мяжой. Тады ж пачаўся самы працяглы перыяд працы на адным месцы - немец узяўся кіраваць албанскай «Улазніяй». Праз паўгода пасля прызначэння спецыяліст падпісаў у каманду свайго сына Ціма Брдарыча. 20-гадоваму абаронцу не ўдалося прабіцца ў першы склад і давялося выступаць за другую каманду. Брдрарыч-малодшы пакінуў Албанію летам 2021-га.

У дэбютным сезоне Брдарыч пры роўнасці ачкоў толькі па дадатковых параметрах аддаў чэмпіёнскі тытул "Тэутэ". Затое "Улазнія" перамагла ў Кубку.

Наступны сезон склаўся куды горш. Каманда вылецела ў другім раундзе кваліфікацыі Лігі канферэнцый ад кіпрскага АЕЛа (0:1, 0:1), а напярэдадні 25-га тура чэмпіянату ішла толькі чацвёртай. Такі вынік кіраўніцтва "Улазніі" не задаволіў, замежніка ў сакавіку 2022-га адправілі ў адстаўку яшчэ да заканчэння сезона.

Увесь гэты час пад кіраўніцтвам Брдарыча гуляў цяперашні паўабаронца «Шахцёра» Ардыт Крумі. Пакуль што менавіта пры гэтым трэнеры албанец правёў больш за ўсё матчаў ва ўсіх турнірах - 69 гульняў пры адным голе.

Без працы Брдарыч прабыў роўна тры месяцы. У чэрвені 2022-га коуч узначаліў індыйскі «Чэнай», з якім заключыў кантракт на сезон. Неўзабаве пасля прызначэння клуб падпісаў пяцёх легіянераў. Адным з іх стаў цэнтральны абаронца Фалу Дзіянье - Брдарыч забраў сенегальца з «Улазніі» і адразу выдаў таму капітанскую павязку.

Падпісанне замежнікаў не дазволіла «Чэнаю» фінішаваць высока - па выніках чэмпіянату атрымалася восьмае месца з 11. Пакуль нічога не вядома пра будучыню Брдарыча - клубныя босы якраз цяпер займаюцца падвядзеннем вынікаў сезона. Кантракт немца заканчваецца ў апошні дзень траўня.