Нечаканыя гульцы ўік-энду белспорту: чалавек з «Дынама»-1982 перамог жаночую зборную на лёдзе, на дно футбола спусцiўся «намеснік міністра», пры якім грамяць СМІ
І сам атрымаў разгром.
Мінулы ўік-энд у белспорце на першы погляд не вылучаўся з шэрагу іншых – але па яго ходу выявіліся два гульцы, у жыцці больш вядомыя зусім не ў тых ролях, якія прымералі на сябе зараз. Футбольны чэмпіён СССР раптам выявіўся спарынг-партнёрам сучаснай хакейнай зборнай Беларусі (але ёсць нюанс), а высокапастаўлены чыноўнік Лукашэнкі спусціўся на самае дно белфутбола – расказваем, што з гэтага атрымалася.
Румбуціс ідзе да хакейнага чэмпіёнства – а па дарозе «тузануў» жаночую зборную
У нядзелю жаночая зборная Беларусі па хакеі на «Чыжоўка-Арэне» правяла новы кантрольны спарынг. Супернікам была мужчынская каманда «Армада», якая выступае ў аматарскім чэмпіянаце Асацыяцыі аматараў хакея (АЛХ). Мужчыны перамаглі з лікам 9:7 – але тут трэба нагадаць, што ў жаночай каманды былі і 12-гадовыя гульцы, ды і ўвогуле склад там вельмі малады.
У першай шайбе «Армады» асістам паўдзельнічаў капітан каманды, якім аказаўся Людас Румбуціс, 67-гадовы чэмпіён СССР-1982 па футболе. Гэта быў яго адзіны вынiковы бал у матчы з жаночай зборнай. У яе складзе найлепшай па ачках стала 15-гадовая выхаванка жлобінскага хакея Ганна Бадзеева – тры шайбы плюс перадача.
«У іх пасы такія – клюшку даводзіцца трымаць з такой сілай, як быццам я кідаю. Часам было страшна. А ў канцы – ужо нармальна. Разыграліся», – сказала пасля матчу Бадзеева.
У цэлым фігура Румбуціса на лёдзе не здзіўляе – ён з дзяцінства любіць гуляць у хакей, а пасля стварэння каманды Лукашэнкі шмат гадоў перыядычна свяціўся ў яе складзе і нават выйграў самы першы «Калядны турнір» у 2005-м.
Акрамя гэтага ён разам з былым першым намеснікам старшыні АБФФ Сяргеем Сафар'янам гуляў у камандах сыноў Лукашэнкі «Рубеж» і «Шчыт».
Без працы ў футболе Румбуціс знаходзіцца з канца 2019-га, калі працаваў дэ-юрэ галоўным трэнерам «Дняпра» (па факце толькі крыху кансультаваў трэнерскі штаб Івана Біёнчыка, у якога не было патрэбнай ліцэнзіі). З тых часоў трэнер у асноўным выступае спікерам для розных СМІ і ў праграмах дзяржТБ пра футбол, дзе фарсіць сваімі кепкамі. Самая гучная з апошніх заяў Румбуціса – што з прычын, як у справе «Шахцёра», можна пакараць палову каманд вышэйшай лігі, і «яшчэ з 2000-х гадоў квітнела падобная дзейнасць, людзі жывыя і здаровыя». А днямі Румбуціс на экане з'явіўся з гітарай, выканаўшы на беларускай мове напiсаную адмыслова для яго песню «Любоў i шчасце» – пра футбол і жонку, якія прыносяць гэтыя пачуцці.
Таксама Румбуціс – пастаянны гулец «Армады». У аматарскім чэмпіянаце АЛХ каманда ідзе на першым месцы ў наймацнейшым дывізіёне з дзесяці клубаў. Каманда Румбуціса выйграла 16 з 18 матчаў, а Людас згуляў ва ўсіх сустрэчах, запісаўшы на свой рахунак два асісты. Гэта самы ўзроставы хакеіст у камандзе – гуляе на пазіцыі абаронцы, а заяўлены як грамадзянін Літвы (у камандзе ёсць яшчэ па прадстаўніку Ізраіля і Кітая).
«Армаду» трэнуе Аляксандр Кручынін, які паралельна займаецца з хакеістамі 2009 года нараджэння ў СДзЮШАР імя Салея. Будучы хакеістам, выхаванец «Юнацтва» паспеў пагуляць у чэмпіянаце Беларусі, ВХЛ, а таксама адразу за чатыры клубы з Украіны, у 2011-м стаўшы чэмпіёнам краіны разам з «Данбасам». На трэнерскую працу Кручынін перайшоў у 2016-м, з таго часу працуючы з дзіцячымі і аматарскімі камандамі.
Не выключана, што Румбуціс яшчэ выйдзе на лёд супраць жаночай зборнай Беларусі – у планах у каманды заявіцца ў мужчынскую аматарскую лігу.
«Мне здаецца, гэта моцна нам дапаможа. Прападзе страх матчаў супраць дарослых мужчын, набярэмся досведу, дзякуючы якому будзе прасцей гуляць потым у жаночых лігах», – распавяла пасля таварыскага матчу галоўны трэнер жаночай зборнай Лідзія Маляўка.
Намеснік міністра Лукашэнка пачаў футбольную кар'еру ў 43
Тым часам у футбольным Д3 ціха пачаў сваю кар'еру «вялікі чын» рэжыму Лукашэнкі – першы намеснік кіраўніка «міністэрства інфармацыі» Андрэй Кунцэвіч. У 43 гады ён апынуўся ў заяўцы «Друці» з Бялынічаў у зоне «Захад» магілёўскага дывізіёна Д3. Гэта першае з'яўленне Кунцэвіча ў футбольных турнірах рэспубліканскага ўзроўню. За каманду ён выступае ў статусе аматара – у другой лізе так можна.
Да глабальнага пашырэння другой лігі «Друць» эпізадычна выступала ў чэмпіянаце Магілёўскай вобласці, дзе зорак з неба не хапала. У 2023-м колькасць каманд з рэгіёну пад Д3 раптоўна ўзрасла з 8 да 18 (вядома ж, абсалютна добраахвотна) – сярод навiчкоў апынуўся і клуб з Бялынічаў. У гэтым мястэчку з насельніцтвам крыху менш за 10 тысяч чалавек адкрылі некалькі гульцоў зборнай дзякуючы таленавітаму трэнеру, які пасля 2020-га аказаўся непажаданым рэжыму.
У двух стартавых турах цяперашняй Д3 «Друць» пацярпела паразы. 6 мая каманда дома прайграла шклоўскаму «Спартаку» (1:2) – тады паўабаронца Кунцэвіч выйшаў на замену на 82-й хвіліне, і адразу пасля гэтага госці забілі пераможны мяч. А 20 траўня каманда з Бялынічаў на выездзе была разгромлена «Дняпром-Юні» (0:5) – і тут Кунцэвіч правёў на полі ўвесь другі тайм, у якім «Друць» прапусціла два мячы.
Кунцэвіч (№14, у акулярах) на лаўцы запасных у матчы супраць «Дняпра-Юні»
У свае 43 Кунцэвіч па ўзросце саступае толькі аднаму гульцу «Друці», Аляксандру Спадабаеву, і тое менш чым на год. У каманды, мяркуючы па пратаколах, намінальна няма трэнераў. Толькі два футбалісты з цяперашняга складу «Друці» маюць досвед выступаў вышэй за другую лігу. 27-гадовы нападаючы Павел Дзямідчык у пачатку 2010-х гуляў за дубль «Шахцёра», а ў сезоне-2016 нават правёў тры матчы ў вышэйшай лізе за «Слуцк», у адным з якіх паразіў вароты «Мінска» (адзнака 3:45) .
Далей у кар'еры Дзямідчыка былі першалігавыя «Смалявічы-СТІ», «Смаргонь», «Ашмяны-БДУФК» і «Арсенал», а таксама 11 матчаў у чэмпіянаце Арменіі-2019/20 за «Ерэван». Летась Дзямідчык не прайшоў у склад дзяржынцаў пад «вышку», затое вызначыўся прапановай рукі і сэрца проста на полі.
Капітан «Друці», 32-гадовы форвард Аляксандр Кляшчонак, з 2015 па 2021 гады выступаў у Д2 за «Днепр», «Смаргонь», «Лакаматыў» і «Нафтан». Усяго на рахунку ўраджэнца Бялыніцкага раёна 184 матчы і 31 гол у першай лізе. У мінулым сезоне Кляшчонак гуляў за шклоўскі «Спартак», забіўшы 18 мячоў у Д3 і стаўшы найлепшым бамбардзірам магілёўскага дывізіёна.
Кунцэвіч нарадзіўся ў Бялынічах у 1979 годзе. Пасля школы паступіў на факультэт журналістыкі БДУ, скончыў яго і вярнуўся дадому, у раённую газету «Зара над Друццю». Там ён сем гадоў прапрацаваў на пасадах загадчыка аддзела лістоў і рэдактара. У 2009-м Кунцэвіч пачаў чынавенскую працу, з газеты перайшоўшы на пасаду намесніка старшыні выканкама Лукашэнкі па Шклоўскім раёне. Затым будучы футбаліст пачаў імклівы няхай уверх па іерархіі рэжыму, мяняючы пасады кожныя пару гадоў – галоўны ідэолаг Лукашэнкі ў Магілёўскай вобласці (двойчы з перапынкам), намеснік старшыні выканкама Лукашэнкі па Магілёве, а потым і па Магілёўскай вобласці.
У той жа перыяд Кунцэвіч актыўна вёў акаўнт у Twitter. У асноўным там можна ўбачыць рэпосты з дзяржСМІ, але часам у стужцы праскоквалі і ўласныя запісы. Напрыклад, у чэрвені 2019-га з'явілася віншаванне Крысціне Ціманоўскай, якая заваявала срэбра на Еўрапейскіх гульнях. Падчас Алімпіяды-2020 лёгкаатлетка трапіла ў нямiласць рэжыму Лукашэнкі і з таго часу вымушана жыць за мяжой.
Можна знайсці і некалькі фатаграфій з футбольных арэн. У верасні 2016-га Кунцэвіч разам з тагачасным генеральным дырэктарам «Дняпра» Дзмітрыем Калачовым наведаў у Барысаве матч Беларусь – Францыя.
У красавіку 2019-га Кунцэвіч у сваім акаўнце анансаваў выдзяленне 150 тысяч рублёў на рамонт казырка над трыбунамі стадыёна «Спартак», дзе хатнія матчы прымала «Дняпро» Румбуціса, аднак пазней твіт знік.
У тым жа 2019-м чыноўнік стаў намеснікам кіраўніка адміністрацыі Лукашэнкі па ідэалогіі і СМІ. Кунцэвіч у асноўным раз'язджаў па гарадах Беларусі, дзе праводзіў «адзіныя дні інфармавання» ва ўніверсітэтах, на прадпрыемствах і ў бюджэтных арганізацыях, расказваючы, што «сучасным выклікам можна супрацьпаставіць адзінства грамадства», а «беларусаў гуртуе пачуццё таго, што мы грамадзяне незалежнай краіны».
Напярэдадні прэзідэнцкіх выбараў-2020 Кунцэвіч казаў, што беларуская моладзь павінна адчуваць сваю запатрабаванасць і датычнасць да жыцця дзяржавы (пазней палітычныя справы на студэнтаў і іншых маладых людзей цудоўна паказалі, што рэжыму гэта зусім не патрэбна). Пасля Кунцэвіч не саромеўся гаварыць ад iмя ўсіх беларусаў пра нібыта «стомленасць ад бессэнсоўных хістанняў пратэстоўцаў». Таксама чыноўнік рэжыму паўтараў мантры прапаганды пра тое, што на мітынгах у сілавікоў рэжыму нібыта кідалі камяні і кактэйлі Молатава. А ў снежні 2020-га – за 15 месяцаў да пачатку Расіяй вайны ва Украіне з выкарыстаннем тэрыторыі Беларусі – тады яшчэ намеснік старшыні адміністрацыі Лукашэнкі заявіў, што «міралюбства і добрасуседства з'яўляюцца неад'емнай часткай прыроды беларусаў».
У красавіку 2021-га Кунцэвіч быў прызначаны першым намеснікам міністра інфармацыі Лукашэнкі. З таго часу ў прапагандысцкіх СМІ мільгаюць ягоныя заявы пра «двудушнасць сучаснай палітыкі ў Еўропе» і нібыта «скрупулёзную цікавасць сусветных СМІ» да заяў Лукашэнкі. Ужо пры Кунцэвічы ў «мінінфарме» рэжым пачаў татальную зачыстку незалежных СМІ – з разгромам TUT.BY у траўні 2021-га, «справай БелаПАН» і занясеннем усіх непажаданых у «экстрэмісцкія» спісы.
