Аліу Сісе – сімвал поспеху Сенегала: усе два плэй-оф ЧС, першая перамога ў гісторыі на КАН і яшчэ два фіналы

Футбольны свет адкрыў для сябе яркую зборную Сенегала на ЧС-2002. Тады ільвы Тэрангі дэбютавалі на турніры і зусім нечакана дайшлі да чвэрцьфіналу. Капітанам той каманды быў Аліў Сісе.

На дняхСенегал першым з афрыканскіх зборных прабіўся ў плэй-оф ЧС-2022. І роўна праз 20 гадоў пасля турніру ў Японіі і Паўднёвай Карэі ў сенегальцаў той самы лідар – Аліу Сісе. Толькі ўжо як галоўны трэнер.

Нічога дзіўнага. Аліў - сінонім топавых дасягненняў сенегальцаў.

Усе галоўныя поспехі Сенегала звязаныя з Сісе. Ён першым выйграў для краіны Кубак афрыканскіх нацый.

Сісе не быў гульцом сусветнага ўзроўню, хоць амаль усю кар'еру паўабаронца правёў у топ-лігах – Лізе 1 і АПЛ, і нават выступаў за ПСЖ.

Але на ўзроўні зборных яго байцоўскі характар і непарушная харызма як капітана дапамаглі сенегальцам дасягнуць нябачаных раней вышынь.

2002 год - гэта не толькі дэбют Сенегала на ЧС. У лютым каманда з Сісе ўразіла, калі упершыню ў гісторыі дайшла да фіналу КАН. Той турнір у Малі скончыўся паядынкам сенегальцаў з камерунцамі, які скончыўся толькі ў серыі пенальці. У ёй Сісе быў адным з тых, хто прамахнуўся, а чэмпіёнам стаў супернік.

Але дух і ўзровень каманды Бруна Метсю да лета ўсё роўна не растраціла, каб паланіць сэрцы многіх заўзятараў. Ужо не толькі ў Афрыцы, а ва ўсім свеце. Дэбют на ЧС, выхад з групы, у якой Сенегал перамог дзеючага чэмпіёна свету Францыю, і вылет толькі ў чвэрцьфінале ад Турцыі ў авертайме.

Адзін год - два гістарычных дасягненні Сенегала. Два рэкорды. І тут зацішша на дзесяцігоддзі, у якія змясціліся заканчэння кар'еры Аліу-гульца і пачатак кар'еры Аліу-трэнера. Сісе не з'яўляецца топавым спецыялістам. Пакуль увесь яго трэнерскі досвед - праца выключна са зборнымі Сенегала, ад моладзевых да дарослай (а яшчэ досвед працы з алімпійскай зборнай на АГ-2012, з якой ён там выйшаў з групы). Але гэтага цалкам дастаткова, каб рабіць тое, што ты ўмееш лепш за ўсё – гісторыю сенегальскага футбола.

За сем гадоў працы са зборнай Сенегала Сісе-трэнер ужо змог зрабіць тое, што не змог за сем гадоў гульняў за зборную як Сісе-гулец. Калі ў першым выпадку сенегальцы толькі раз гулялі на ЧС, у тым жа 2002-м.то ў другім выпадку яны пакуль не прапускаюць ЧС наогул – так было ў 2018-м (не выйшлі з даволі сярэдняй групы, дзе гулялі Калумбія, Японія і Польшча), так ёсць і цяпер. І да таго ж мы назіраем прыкметны прагрэс.

На КАН тая ж гісторыя. Пасля нявыхаду з групы на КАН-2015, Сенегал не паўтарае такіх памылак. КАН-2017 - чвэрцьфінал. КАН-2019 - фінал. І КАН-2021 - перамога. Першы ў гісторыі Сенегала тытул чэмпіёна Афрыкі. Аліу заваяваў яго з трэцяй спробы.

Без Сісе Сенегал ніколі не выходзіў у фінал КАН і плэй-оф ЧС.

Цяпер гэтая чэмпіёнская каманда пакарае Катар, нават без свайго лідара Сад'ё Манэ. Хіба магло быць інакш, як з Аліу на чале?

Сісе - адзін з найменш аплатных трэнераў на ЧС-2022. Яго козыры - суперматывацыя і ўважлівасць да тактыкі.

2002 год - не толькі год трыўмфу для Аліу, але і год страт. Той восенню ў маштабным караблекрушэнні загінулі 11 яго сваякоў. Сісе разумее каштоўнасць жыцця і тое, што ў ім насамрэч важна. Не дзіўна, што сярод трэнерскіх рыс Сісе адзначаюць ўменне матываваць гульцоў, зараджаць на паядынкі. Перад стартам на ЧС-2018, які быў дэбютным для Аліў ў якасці трэнера, ён выдаў эмацыйную прамову перад камандай.

Гаворачы аб тым, наколькі важны турнір для краіны, Сісе заплакаў. «Гэта было вельмі эмацыйна. Трэнер заўсёды падтрымлівае нас, дае зарад энергіі», - казаў пасля яго падапечны Шэйху Куятэ.

Спецыялісты таксама адзначаюць тое, як Сісе спрабуе палепшыць гульню зборнай з тактычнага пункту гледжання. Не дзіўна, што запазычыў гэта ён у Метсю, з якім тварыў гісторыю Сенегала ў пачатку нулявых. Аліу часта ўспамінае пра Бруна, які ўжо памёр, у сваіх інтэрв'ю, каб аддаць таму належнае. Без яго Сісе-трэнер быў бы не той. Затое мы ўбачылі пісьменную гульню сенегальцаў супраць Нідэрландаў, якія вырвалі перамогу толькі ў канцы сустрэчы.

Пры гэтым усім Сісе сярод аўтсайдараў па памеры заробку сярод усіх трэнераў ЧС-2022. Па дадзеных Finance Football, менш за яго атрымлівае толькі Джалал Кадэры з Туніса. У яго 130 тысяч еўра, а ў Алі – 310 тысяч.

Зрэшты, Аліу мае нешта больш важнае. Статус нацыянальнага героя Сенегала, футбольнай легенды краіны, дасягненне якой будзе цяжка пераўзыйсці.

Фото: ФІФА; IMAGO/Chen Cheng.