Педант, не дапускае абраз, па натуры – адзіночка. Як вядзе сябе з гульцамі Скрыпчанка – новы галоўны мінскага «Дынама»

23 лістапада мінскае "Дынама" афіцыйна прадставіла новага галоўнага трэнера - на змену Арцёму Чалядзінскаму, які здолеў прывесці калектыў толькі да чацвёртага месца ў сезоне-2022, прыйшоў Вадзім Скрыпчанка. Спецыяліст усіх здзівіў са сціплым "Мінскам", які на працягу года гуляў з сур'ёзнымі фінансавымі праблемамі. Тым не менш, «гараджане» пад кіраўніцтвам Скрыпчанкі доўгі час прэтэндавалі нават на п'едэстал, аднак фінішавалі ў выніку шостымі.

Наперадзе ў трэнера, якому 26 лістапада споўніцца 47, новы этап - больш амбіцыйнае і больш нервовае "Дынама". З гэтай нагоды “Трыбуна” расказвае пра дасягненні Скрыпчанкі ў “Мінску”, а таксама пра тое, як ён паводзіць сябе ў калектыве.

Як гуляў «Мінск» пры Скрыпчанку?

Для Скрыпчанкі "Мінск" - клуб вельмі знаёмы. З гэтай камандай спецыяліст працаваў у сезонах-2012 і 2013. Не сказаць, што калектыў выглядаў надта паспяхова ў чэмпіянаце, затое ў 2013 годзе «гараджане» ўзялі Кубак Беларусі і дайшлі да плей-оф кваліфікацыі Лігі Еўропы. Па шляху адолелі мальтыйскую «Валету» і шатландскі «Сэнт-Джонсан», а спатыкнуліся толькі на моцным бельгійскім "Стандарце".

Пасля такога поспеху Скрыпчанка адправіўся ў Расію, дзе спачатку дапамагаў Віктару Ганчарэнку ў «Кубані» і «Урале», а потым і самастойна (праўда, беспаспяхова) працаваў з тым жа «Уралам», «Крыламі Саветаў» і «Анжы». У 2018-м нядоўга пабыў у "Арараце-Арменіі", а пасля вярнуўся ў Беларусь. Сезон-2019 азнаменаваўся працай у «Тарпеда-БелАЗ», ну а пасля – зноў знаёмы «Мінск», які спецыяліст узначаліў у жніўні 2020-га.

Але толькі мінулы сезон атрымаўся ў Скрыпчанкі па-сапраўднаму крутым. Сціплая каманда, якая на працягу года мела каласальныя фінансавыя праблемы (футбалісты практычна дзевяць месяцаў гулялі за дзякуй), прэтэндавала ці ледзь не на медалі. Аднак у выніку заняла шостае месца, адставанне ад бронзавага БАТЭ склала 15 балаў.

Пад кіраўніцтвам Скрыпчанкі другое дыханне адчулі ўзроставыя Уладзімір Хвашчынскі і Антон Шрамчанка. 32-гадовы нападаючы набіў 20 галоў і стаў другім у спісе бамбардзіраў «вышкі» - яму прыляцеў выклік у зборную. 29-гадовы паўабаронца правёў 29 матчаў (лідар па гэтым паказчыку ў "Мінску") і зарабіў 19 балаў па сістэме "гол + пас" (7+12). Шрамчанка ў выніку стаў найлепшым асістэнтам сезона ў вышэйшай лізе.

Шмат у чым узлезці на пэўныя вяршыні Хвашчынскаму і Шрамчанку дапамагло тое, што адной з галоўных зброяў “Мінска” пры Скрыпчанку сталі контратакі. Сем з 47 галоў (увогуле, больш забілі толькі каманды топ-5) - вынік пісьменнага выхаду з абароны ў атаку, дзе саліравалі хуткія напарнікі. «Гараджане», якія прапаведавалі схему 4-4-2, сталі лідэрамі вышэйшай лігі па «кантратакуючым» галам.

Звяртае ўвагу на сябе тое, што найбольш ударным адрэзкам у "Мінска" быў пачатак другога тайма: 10 мячоў прапусцілі супернікі "гараджан" з 46-й па 60-ю хвіліны. Аналагічным паказчыкам могуць пахваліцца толькі "Шахцёр" і мінскае "Дынама".

З іншага боку, і ў абароне ў каманды Скрыпчанкі не ўсё было ў парадку якраз у гэты ж адрэзак: 11 з 43 мячоў "Мінск" прапусціў за першую 15-хвілінку другога тайма. Па гэтым паказчыку калектыў дзеліць апошняе месца ў «вышцы» з «Дняпром», які вылецеў у Д2. Ды і наогул па прапушчаных мячах "Мінск" - адзін з аўтсайдэраў сезона-2022: больш прапусцілі толькі "Славія" (46), "Белшына" (50), "Віцебск" (49) і "Днепр" (73).

- Калі ў нас бывалі правальныя матчы, першыя таймы, дзе мы гулялі без іскры, у перапынку Скрыпчанка мог напхаць, жорстка пагаварыць, - успамінае адзін з футбалістаў «Мінска» сезона-2022. - Калі гульня ішла ці на табло была нічыя, то спакойна ўносіў карэктывы, а мог і зусім сказаць, каб гулялі гэтак жа стрымана, спакойна. Але часам (нават не магу зразумець, з якіх прычынаў) атрымліваліся правальныя старты другіх таймаў. Можа, справа ў псіхалогіі.

***

Каб зразумець, як паводзіць сябе Скрыпчанка ў калектыве і да чаго рыхтавацца гульцам «Дынама», «Трыбуна» паразмаўляла з футбалістамі, якіх у свой час трэніраваў спецыяліст.

«Падалося, што па натуры гэта адзіночка»

Адзін з футбалістаў, які гуляў пад кіраўніцтвам Скрыпчанкі

- Як чалавек ён даволі харызматычны. Бачна, што любіць дысцыпліну, любіць, каб усе правілы выконваліся ад і да. І каб патрабаванні выконваліся незалежна ад таго, падабаецца табе гэта ці не. Калі ўсё выконваеш, дык і шанцаў выйсці на поле больш.

Ён вельмі строга сочыць за тым, каб моладзь выконвала правілы. Лішні раз не размаўляць, паважаць старэйшых. Дзедаўшчынай не пахне, але моладзь усё ж павінна выконваць правілы. Напрыклад, ён заўсёды ўказваў, што тыя ж мячы павінны насіць маладыя.

Скрыпчанка - трэнер-матыватар, заўсёды можа знайсці прыдатныя словы, каб настроіць на гульню. У яго пастаўленая гаворка, вялікі слоўнікавы запас, так што аратарскія навыкі на ўзроўні.

- Як ён матывуе?

- Часам паказвае нейкія матывацыйны відэа, пару разоў прыводзіў цытаты вялікіх трэнераў, прыклады іх працы. Бывала, чытаў вершы Уладзіміра Высоцкага.

- Гэта зараджала?

- Калі мы ўнутрана апускаліся ў словы і прамовы Скрыпчанкі, адчувалі прыліў энергіі і матывацыі. На маладых гэта ўплывала асабліва.

- Што наконт правілаў Скрыпчанкі?

- Як ужо сказаў, ён за гэтым сачыў. Скрыпчанка - педант, у яго ўсё павінна быць чыста, акуратна, калі казаць груба, на сваіх месцах. Ён нікому не дазваляў спазняцца на трэніроўкі, нават на некалькі секунд, бо лічыў, што ўсе дробязі ўплываюць на гульню, на вынік. Сачыў за выкананнем правіл як з боку гульцоў, так і з боку трэнераў.

- Штрафы за парушэнні былі прадугледжаныя?

- Грошы нам не плацілі, таму і штрафы не ўводзіліся. Скрыпчанка казаў, што раней гульцы, якія атрымлівалі неабавязковыя жоўтыя карткі ці спазняліся на трэніроўкі, штрафы плацілі, але зараз зусім іншыя акалічнасці. Таму проста, можна сказаць, даваў зразумець, што лепш усё ж трымацца правілаў, інакш гэта можа адбіцца на гульнявым часе.

- Падвышаў голас?

- Было пару момантаў, але такія паводзіны - рэдкасць. Пры гэтым Скрыпчанка ніколі не пераходзіць на абразы, на прыніжэнне гульцоў. Так, паводзіць сябе эмацыйна, можа нагой па бутэльках стукнуць, нешта кінуць на падлогу, на падвышаных танах нагадаць, што футбалісты гуляюць за каманду, за сваё імя, а дазваляюць сабе такое на полі. Але нікога пры гэтым не абражаў.

- З ветэранамі каманды ён на кароткай назе або строга сачыў за субардынацый?

- Тут таксама цікава. Калі нешта ў каманды не ідзе, ён можа звярнуцца да дасведчаных гульцоў, даведацца, якія ў іх ідэі, як выправіць становішча. Ведаю, што ў гэтым сезоне, калі быў няўдалы адрэзак, ён таксама размаўляў з ветэранамі, каб тыя неяк паўплывалі на каманду.

- Гэта значыць, да меркавання вопытных футбалістаў ён прыслухоўваецца?

- Так. І пры гэтым заўсёды прытрымліваецца прынцыпу, што пэўная адказнасць і на полі, і ў распранальні павінна ляжаць як на капітане, так і на віцэ-капітанах - іх абірала каманда, а не прызначаў Скрыпчанка.

- Які трэнер па-за футболам?

- Мне здалося, па натуры гэта адзіночка. Часта занурваецца ў сябе, у свае думкі. Пасля няўдалых гульняў часта перажываў, хадзіў задуменны на базе. І было прыкметна па твары, што перажывае за вынік, на душы коткі скрэблі.

Але пры гэтым можа быць досыць кампанейскім. Што маю на ўвазе? Ніколі не цураўся падысці да гульца і спытаць, як справы, што хвалюе і гэтак далей. Субардынацыя пры ім выконвалася, але мелі месца і простыя чалавечыя адносіны.

- Як ты паставіўся да яго прызначэння ў «Дынама»?

- Спакойна, таму што ўжо ў канцы чэмпіянату, яшчэ за пару тураў да фінішу, пайшлі чуткі, што ён можа ўзначаліць «Дынама». Ну, а тое, што перайшоў... Зразумела, што яму таксама хочацца расці, развівацца, хочацца змагацца за высокія месцы, нават за чэмпіёнства. Так што ўсё лагічна, мне здаецца.

- Як думаеш, у «Дынама» ў яго атрымаецца, у тым ліку з яго чалавечымі якасцямі?

- Калі яму ніхто не будзе замінаць, калі развяжуць рукі і дазволяць рабіць тое, што ён лічыць патрэбным і эфектыўным, то атрымаецца. Думаю, калі дадуць папрацаваць не адзін сезон, то на другі год ён прывядзе "Дынама" да чэмпіёнства. Нават упэўнены у гэтым. Але «Дынама», як мы ведаем, шанцаў не дае звычайна… Увогуле, перадсезонка мінуе, ён пачне працаваць, а тамака паглядзім.

- Як думаеш, чаму Скрыпчанку не ўдаецца з'ехаць за мяжу?

- Пакуль не прыйшоў час, мне здаецца. Адсюль жа можна з'ехаць, толькі калі стаў чэмпіёнам ці пашумеў з камандай у еўракубках. Калі займаеш пятыя-шостыя месцы ў "вышцы", то з'ехаць цяжка.

«Без падстаў ніколі не ўзвышаў голас, ніколі не лаяў»

Адзін з футбалістаў, які гуляў пад кіраўніцтвам Скрыпчанкі

- Першае, што бы адзначыў, - ён ніколі не абражае гульцоў. Так, у футбольным плане можа дастацца, ён можа пакрытыкаваць, нават у жорсткай ці грубай форме, калі высвятляе, чаму ты згуляў так ці інакш. Але вось на асобы не пераходзіў.

- Крытыкуе па справе?

- Без прычыны ніколі не павышаў голас, ніколі не лаяў. То бок, калі былі разборкі, то ўсе разумелі, што выключна па справе. Без нагоды не дазваляў сабе падвышаць голас.

- А што наконт выканання агульнакамандных правілаў?

- За спазненнямі сачыў дакладна, пры ім ніхто не адважваўся парушыць устаноўленыя часовыя рамкі. Па-мойму, нават уводзіліся штрафы за спазненні. І грошы ішлі ці на патрэбы каманды, ці на дабрачыннасць. А так Скрыпчанка - заўзяты прыхільнік дысцыпліны. Нічога ў гэтым дрэннага не бачу.

- Калі гулец спазніўся па нейкай уважнай прычыне, Скрыпчанка ўваходзіў у становішча?

- Так, да праблем асабістага характару ён заўсёды ставіўся з павагай. Калі патлумачыў, што прычына спазнення сапраўды ўважная, то Вадзім Віктаравіч ніякіх санкцый не прымяняў.

- Як ты паставіўся да яго прызначэння ў «Дынама»?

- Для мяне гэта не сюрпрыз, таму што пра нешта такое гаварылі ледзь не з лета. «Дынама» - клуб складаны, там працаваць няпроста, але ў любым выпадку ўдачы Скрыпчанку. Ці атрымаецца ў яго? А я не ведаю, што трэба клубу, якія задачы будзе ставіць "Дынама". Так што не ўсё залежыць ад трэнэра.

Фота: fcminsk.by