Бліжэйшыя супернікі беларусаў у футболе – таксама каманды сатрапій: там льюць кроў, дапамагаюць Расii ваяваць ва Украiне
Жанчыны паедуць у краiну, дзе яны бяспраўныя.
2 лістапада з'явілася інфармацыя пра тое, з кім свае наступныя матчы правядуць зборныя Беларусі. І калі пра планы жаночай каманды паведаміла сама АБФФ, то вось пра мужчынскую мы даведаліся з іншых крыніц. Пры гэтым сапернікі ў дружын аказаліся вельмі падобнымі ў ідэалагічным сэнсе - як і беларускі рэжым, тамтэйшыя з'яўляюцца дыктатарскімі і падтрымліваюць Расію ў вайне з Украінай.
Таварыскі матч з мужчынскай "нацыяналкай" анансавала Сірыя (АБФФ пацвердзіла толькі на наступны дзень). Матч пройдзе ў Аб'яднаных Арабскіх Эміратах - даўно і шчыльна прыязнага да сям'і Лукашэнкі дзяржаве шэйхаў, ад якой знаходзілі нават хакейную каманду на ігрышчы Аляксандра.
Але зараз пра суперніка - Сірыю. Краіна паміж Турцыяй і Ізраілем, якая мае выхад да Міжземнага мора, з 1970-га кантралявалася Хафезам Асадам - актывістам партыі "Баас", якая была прадстаўлена ў некалькіх краінах, але найбольшага поспеху дабілася менавіта ў Сірыі, у 1963-м узяўшы там уладу. У 1960-х Асад дапамог двум ваенным пераваротам у краіне, а ў 1970-м зладзіў свой - і на 30 гадоў стаў прэзідэнтам, узяўшы аднаасобную ўладу і насаджаючы культ уласнай асобы: у яго гонар называлі ўстановы і спявалі песні ў школах.
З пачатку сваіх паўнамоцтваў Асад вырашыў абапірацца на СССР і, неўзабаве атрымаўшы адтуль сучасную зброю, развязаў вайну з Ізраілем, якую за лічаныя дні прайграў, а потым уварваўся ў Ліван. Унутры Сірыі ўсё было традыцыйна для дыктатараў бедна, а ў пачатку 1980-х успыхнула спроба паўстання - Асад задушыў яе, практычна цалкам разбурыўшы артылерыяй і бульдозерамі мяцежны горад Хама. Пасля краіна не раз сутыкалася з дэфіцытам нават прадуктаў, але з ім рэжым яшчэ так-сяк спраўляўся.
У 2000-м Хафез памёр, пакінуўшы пасаду для сына Башара - да гэтага ўсё грамадства рыхтавалі некалькі апошніх гадоў праўлення Асада-старэйшага, якога адправілі ў маўзалей. Была невялікая праблема - Асаду-малодшаму споўнiлася тады толькі 34, а па канстытуцыі прэзідэнту патрэбны быў мінімум 40-гадовы ўзрост, але гэтую дробязь, вядома, тут жа перапісалі ў мясцовым парламенце. Ніякіх супернікаў для выбараў у Башара не знайшлося - у краіне правялі рэферэндум, на якім за Асада-сына нібыта прагаласавала 97% грамадзян. Праз сем гадоў усё паўтарылася з тым самым вынікам. Вось толькі багацейшымi жыхары не сталі, нягледзячы на наяўнасць у краіне нядрэнных радовішчаў нафты і газу - дзяліцца з народам прыбыткамі клан Асадаў не збіраўся. У 2011-м усё гэта перарасло ў антырэжымныя бунты.
Асад, вядома, прычынай назваў "уплыў з-за мяжы". У складаным рэгіёне народнымі настроямі хутка паспрабавалі скарыстацца радыкальныя групоўкі - і з таго часу ў Сірыі не спыняецца грамадзянская вайна: Асад фактычна не кантралюе частку краіны, але і яго праціўнікі далей гэтай часткі асабліва рушыць наперад не могуць. Праўда, менавіта ў частцы, занятай апазіцыяй (якую падтрымлівалі ЗША і некаторыя іншыя краіны НАТА) і ісламістамі, знаходзілася большасць нафтавых радовішчаў - і сыравіну Асаду даводзілася закупляць у ворагаў.
У 2015-м у баявыя дзеянні ўклінілася Расія, з якой Асад працягваў падтрымліваць зносіны (а ў 2014-м Сірыя, як і Беларусь, увайшла ў лік 10 краін, якія прагаласавалі ў ААН супраць асуджэння анэксіі Расіяй Крыма). У абмен на вайсковую падтрымку расiяне атрымалі самыя прынадныя нафтагазавыя кантракты краіны. У Сірыі ж войскі Расіі абкаталі метады, якія цяпер прымяняюць ва Украіне - паказальныя ў гэтым баі за старажытны горад Алепа, частку якога армія сірыйскага рэжыму не магла заняць да канца 2016-га. Але расіяне авіяцыяй і ракетамі папросту разбамбілі занятую паўстанцамі ўскраіну, не думаючы пра яе мірных жыхароў, пасля чаго горад паў.
У жніўні-2020 Асад хутка павіншаваў Лукашэнку з "перамогай на выбарах", а ў 2022-м падтрымаў Расію ў вайне ва Украіне, якая працягваецца з 24 лютага з выкарыстаннем тэрыторыі Беларусі. Заявіўшы, што Расiя "абараняецца" ад "нацыстаў", Асад паабяцаў ёй паступова адправіць на вайну да 40 тысяч сірыйскіх вайскоўцаў і некаторае ўзбраенне. Ці сапраўды такая колькасць даехала - незразумела, але што сірыйцы сапраўды ваююць супраць украінцаў, не раз пацвярджалася. Акрамя таго, рэжым Асада, зноў у кампаніі рэжыму Лукашэнкі, паслядоўна галасаваў супраць рэзалюцый ААН, якія асуджаюць уварванне Расіі, а таксама прымаў у сірыйскіх партах расійскія судны з крадзеным украінскім збожжам.
Жаночая зборная Беларусі згуляе два выязныя матчы з суперніцамі з Ірана - каманды, гульцы якой на матчы і трэніроўкі выходзяць у нязвыклых для нас дапаўненнях да стандартнай гульнявой формы.
Патрабаванне ў любой сітуацыі па максімуме закрываць усё цела адзеннем - адна з праяў агульнай іранскай сітуацыі з тым, што чалавек там - гэта па змоўчанні мужчына. Хоць некаторы перыяд у мінулым стагоддзі Іран ішоў па шляху заходніх цывілізацый - шах Махамед Рэза Пехлеві не меў нічога супраць ні жаночай адукацыі, ні нават міні-спадніц. Але кіраўнік быў далёкі ад дэмакратычных ідэалаў і кіраваў жорсткімі спецслужбамі, а насельніцтва краіны бяднела - і ў выніку мясцовыя ісламскія рэлігійныя лідары, абапіраючыся на народную незадаволенасць, зладзілі рэвалюцыю, апорай поспеху якой стала ўсеагульная забастоўка працаўнікоў нафтавай прамысловасці, прыбыткі ад якой не сыходзілі далёка ад прадстаўнікоў дынастыі. У выніку ў 1979-м шах уцёк з краіны, і Іран афіцыйна стаў ісламскай рэспублікай - а над прэзідэнтам у ёй устаў "вышэйшы кіраўнік", гэта значыць рэлігійны лідар. У 1989-м Рухалу Хамейні на гэтай пасадзе замяніў Алі Хаменеі - і застаецца на ёй дагэтуль.
Так ужо больш за 40 гадоў Іран ідзе па сваім шляху, дзе больш каштоўны за любыя людскія законы шарыят - прадпісаннi з Карана і іншых крыніц ісламу. У дзяржаве, даўно абкладзенай санкцыямі з-за праграмы па развіццю ядзернай зброі, няма свабоды веравызнання, сходаў, слова і гэтак далей і гэтак далей. Катаванні і публічныя смяротныя пакаранні па абвінавачваннях без абцяжарвання сістэмы пошукам жалезных доказаў - звыклая справа. Жанчыны ж у Іране павінны насіць чорныя поўнасцю закрытыя адзенні, цалкам падпарадкоўвацца незалежна ад яго паводзін мужу, якога атрымліваюць сілком і часта ў дзіцячым узросце, а таксама маюць забароны практычна на ўсё - дастаткова сказаць, што на той жа футбольны стадыён як гледачоў жанчын упершыню у гісторыі ісламскай рэспублікі пусцілі ў 2018-м, а паглядзець матч мужчынскага чэмпіянату Ірана - пару месяцаў таму.
Проста зараз у краіне ідзе далёка не першая спроба пратэстаў, якая пачалася з-за таго, што "паліцыя маральнасці" затрымала 22-гадовую дзяўчыну за "няправільна пакрытую" галаву і ўжо не выпусціла жывой. Цяперашнія хваляванні, аднак, называюцца экспертамі самымі масавымі з часоў ісламскай рэвалюцыі - асноўнай сілай сталі жанчыны, якія масава спальваюць хіджабы пад лозунгам "Жанчына, жыццё, свабода". Вынікаў за паўтара месяца пакуль асаблівых няма - толькі мноства забітых і тых, каго рэжым збіраецца паказальна караць, але выступы не сціхаюць.
Ёсць версія, што адцягнуць народ ад пратэстаў іранскі рэжым паспрабуе ваеннымі атакамі на Саудаўскую Аравію і Ірак. Але і без таго Іран ужо ўлiўся ў сапраўдную вайну - Расіі супраць Украіны. Сур'ёзнай праблемай апошніх месяцаў для ўкраінцаў сталі расійскія напады на крытычную інфраструктуру - у асаблівасці электрастанцыі, з-за чаго ў кватэрах мірных жыхароў знікае святло, цяпло і вада. Для нападаў Расія выкарыстоўвае беспілотнікі, якія ўзрываюцца пры сутыкненні з аб'ектамі. На дронах стаіць назва "Герань" - аднак на справе гэта іранскія "Шахед-136", украінцамі за шум рухавікоў празваныя "мапедамі". Яны аказаліся не такімі эфектыўнымі, як меркавалася, але з-за масавасці запуску збіць наогул усё ў Украіны не атрымліваецца. Іран і Расея як маглі адмаўлялі супрацоўніцтва, нягледзячы на відавочныя даследаванні абломкаў ва Украіне, але пра гэта прагаварыўся набліжаны да расейскага Мінабароны эксперт. Нажаль, паставіў Іран Расеі яшчэ і ракеты - і плануе больш, а спраўляцца з імі ўкраінцам цяжэй.
Зрэшты, Беларусі не прывыкаць да такіх супернікаў у футболе. У сакавіку мужчынская зборная згуляла таварняк з Бахрэйнам - ісламскай манархіяй, дзе забаронены палітычныя партыі.
А ў 2021-м збіраліся згуляць са Сьера-Леонэ - краінай, дзе таксама была грамадзянская вайна (у канцы мінулага стагоддзя), прэзідэнт запісваў сабе ў асабістыя заслугі перамогу над вірусам (Эбола), а мясцовы футбол адхілялі за ўмяшанне дзяржавы.
Застаецца дадаць, што 20 лістапада мужчынская "нацыяналка" таксама ў ААЭ правядзе матч супраць Амана - суседняй з Эміратамі дзяржавы, дзе таксама ёсць аднаасобны кіраўнік, султан. Праўда, з 2020-га там ва ўладзе былы кіраўнік мясцовай футбольнай федэрацыі Хейсам бен Тарык (стрыечны брат мінулага султана, які кіраваў 50 гадоў), які паспеў прыняць шэраг ліберальных законаў і пайшоў на дыялог з працаўнiкамi, якія пратэставалі ў 2021-м з-за крызісу ў нафтавай сферы з-за пандэміі.
