Трэнер Сабаленкі дапамог ёй адыграць пацярпелую – і нагадаў свету пра бесчалавечнасць лукашызму (забіць могуць не толькі за слова «вайна»)
Хто такі Антон Дуброў.
Другая ракетка свету Арына Сабаленка не так даўно сітуацыйна выраклася свайго даўняга палітычнага куміра Аляксандра Лукашэнкi – а да таго, сышоўшы ад пытанняў украінскай журналісткі Tribuna.com Дар“і Мешчараковай, узрушыла СМІ правядзеннем таемнай прэс-канферэнцыі з запрашэннем толькі лаяльных журналістаў, што астатнія, канешне, запомнілі.
Цяпер жа тэнісістка стане адной з галоўных гераінь новага выпуску дакументальнага серыяла Break Point ад Netflix, дзе паказваюць закуліссе турніраў WTA і ATP. Выхад эпізоду запланаваны на 21 чэрвеня, але брытанскі таблоід Daily Express змог паглядзець серыю загадзя – і ўжо апублікаваў некаторыя вытрымкі з размоў з тэнісісткай з Беларусі. Там Сабаленка абрала звыклую тактыку – спартсменка з любоўю да дыктатара і няздольнасцю асудзіць ініцыятараў вайны ва Украіне выставіла сябе ахвярай.
На камеру Арына заявіла, што пасля пачатку вайны ва Украіне адчувала нібыта нянавісць да сябе з-за таго, якую краіну прадстаўляе. Яна таксама распавяла, што ёй у сацсетках паступалі абразлівыя паведамленні і пагрозы – як быццам гэта так дзіўна, што людзі абрынуліся на прыхільніцу рэжыму-саагрэсара. Сабаленка ўсё драматычна падвяла да таго, што з-за згаданых знешніх раздражняльнікаў задумвалася пра завяршэнне кар“еры – дэ-факта пацвердзіла свае ментальныя праблемы.
Тое, што спартсменка ўсё ж працягнула выступы, яна патлумачыла яшчэ адной драматычнай гісторыяй – маўляў, узгадала памерлага бацьку і падумала, што ён не змірыўся б з такімі паводзінамі дачкі і сказаў бы, што яна «павінна быць цвёрдай, як чэмпіёнка».
Але куды больш яскравымі сталі словы беларускага трэнера тэнісісткі Антона Дуброва. Daily Express перадаў іх так:
«Пачынаеш адчуваць сябе сапраўды вінаватым, таму што твая краіна – частка гэтага. Але таксама трэба быць сапраўды асцярожным, таму што ў нашай краіне ты не можаш сказаць ні слова пра тое, што адбываецца. Проста сказаць слова «вайна» – гэта тыпу «акей, ты памрэш за кратамі». Так што гэта вельмі цяжка. Гэта быў такі знешні ціск – тыпу табе трэба нешта сказаць, але пры гэтым для цябе не існуе правільных слоў».
Незразумела, як гэта тычыцца Сабаленка, недасягальнай для рэжыму без добраахвотнага прылёту ў Беларусь, – бо тэнісістка называе сваім домам амерыканскі штат Маямі. Затое гэтым спічам трэнер паказаў, што валодае сітуацыяй на Радзіме. Паводле звестак праваабарончай арганізацыі «Вясна», зараз у засценках знаходзяцца 1492 палітвязні. Розныя пакаранні панеслі і тыя, хто выходзіў на вуліцы з пратэстам пасля пачатку вайны: толькі за 27-28 лютага 2022 года па ўсёй Беларусі было затрымана больш за 1100 чалавек, агулам гэтая лічба перавышае 1500 чалавек.
Праваабаронцы паведамлялі, што тых, хто выходзіў на вуліцы з антываеннымі выказваннямі, збівалі падчас затрыманняў, катавалі і ўтрымлiвалі ў ізалятарах у жудасных умовах: некаторых не кармілі некалькі дзён, не прымалі перадачы, не давалі лекі. Акрамя гэтага, праваабаронцам вядомыя выпадкі, калі суддзі Лукашэнкi прызначалі арышт, нягледзячы на сур“ёзныя хваробы ў затрыманых. Таксама неаднаразова паступалі звесткі пра катаваннi і збіццi ў Жодзіна і на Акрэсціна. Людзей выводзілі ў душ, замыкалі і пускалі ў памяшканне пярцовы газ.
А забівае рэжым не толькі за слова «вайна» (колькі ўкраінцаў загінула з-за яго памагання расiйскай армii, не паддаецца падліку). Вітольд Ашурак быў кінуты за краты па абвінавачваннях ва ўдзеле ў пратэстах і адпоры сілавікам Лукашэнкі («суд» зрабілі закрытым, так што нічога больш канкрэтнага мы не даведаліся), а Мікалай Клімовіч – за публікацыю ў сацсетцы карыкатуры на Лукашэнку. Абодва палітвязні памерлі ў жорсткіх беларускіх калоніях.
Антон Дуброў – унук тэніснага трэнера Эдуарда Дуброва, пры якім жаночая зборная Беларусі з Сабаленка ў складзе выйшла ў фінал Кубка Канфедэрацый у 2017-м, толькі ў фінале саступіўшы зборнай ЗША. Як тэнісіст Дуброў-малодшы практычна нічога не дасягнуў – агулам зарабіў дзве тысячы долараў, а пікавай пазіцыяй у сусветным рэйтынгу стаў 1935-ы радок у лістападзе 2014-га. Прыкладна тады ж ён пачаў рабіць першыя крокі ў сваёй трэнерскай кар“еры. Спачатку стаў спарынг-партнёрам у Веры Лапко, калі тую трэніраваў дзед. Неўзабаве Дуброў-старэйшы пачаў прыцягваць унука і да зборнай Беларусі. Там Антон пазнаёміўся з Вікторыяй Азаранка, Аляксандрай Сасновіч і Вольгай Гаварцовай – і пачаў ездзіць на турніры ў якасці іх спарынг-партнёра.
Далей Антон трэніраваў юніёрак, пакуль не перасекся з Сабаленка. Абаяў Дуброў-малодшы і яе – таксама прапанавала стаць асабістым спарынг-партнёрам. Да 2020-га ён працаваў з трэнерам Арыны Дзмітрыем Турсунавым, які называў Антона сваім памочнікам. Праўда, з часам магутнасць удараў Сабаленкі так вырасла, што Дуброў ужо не заўсёды спраўляўся.
Пасля раставання з Турсунавым тэнісістка пачала супрацоўніцтва з немцам Дзітэрам Кіндльманам, аднак нямецкі спецыяліст не ўжыўся з капрызнай спартсменкай і пайшоў ужо праз два тыдні. Восенню 2020-га Сабаленка прапанавала Дуброву-малодшаму на час стаць в. а. яе коўча. Вынікі не пагоршыліся – тэнісістка выйграла турніры ў Астраве і Лінцы. Пасля гэтага яна вырашыла працягнуць працу з Дубровым як трэнерам на сталай аснове.
У 2023-м Сабаленка выйграла свой першы турнір «Вялікага шлема», у фінале Australian Open абыграўшы Алену Рыбакіну. Пасля перамогі сваёй падапечнай Дуброў заплакаў. Сабаленка патлумачыла гэтыя слёзы ўспамінамі трэнера пра цяжкі перыяд іх сумеснай працы ў лютым 2022 года. Тады Дуброў прапанаваў сысці ў адстаўку – прычынай паслужылі канфлікты спартсменкі з камандай, калі спрабавалі перапрацаваць падачу. Антон пераконваў Арыну, што ўжо больш нічога не можа ёй даць. Але Сабаленка адгаварыла трэнера сыходзіць, а прапанавала працаваць, каб «пераадолець цяжкія моманты».
У тых, каго карае па сваiм недарэчным жаданнi беларускі рэжым, жыццёвыя моманты не ў прыклад цяжэйшыя – і як бы пасля свайго спічу Дуброў не патрапіў у лік непажаданых для садысцкай сістэмы.
